in een tijd van verdeeldheid, woede en verwarring
Ik kom uit een gezin van vier broers, maar mijn oudste broer stierf toen hij 36 jaar oud was. De wrede ziekte aids had hem in zijn greep en na een ziekbed van zeven jaar overleed hij in 1998. Net zoals alle broers hadden we regelmatig onderlinge strijd. We moesten allemaal onze eigen, unieke weg vinden en tijdens dat proces keerden we ons af en toe tegen elkaar. Maar zijn dood liet me iets wezenlijks zien: diep onder onze verschillen en sympathieën en antipathieën zat liefde. Onverdeelde, krachtige, overweldigende liefde. Een liefde die de dood te boven gaat.
EENHEID VAN RELIGIES
Voordat hij stierf liet hij aan de muur achter zijn bed acht kleine doosje in een cirkel hangen: ieder doosje had het symbool van één van de wereldreligies erin: Hindoeïsme, Boeddhisme, Christendom, Islam, Jodendom, Shintoïsme, Taoïsme en Confucianism. Hoewel we katholiek zijn opgevoed, wilde hij er zeker van zijn dat het licht van alle religies op hem zou schijnen. In zijn vrij korte leven had hij zich gerealiseerd dat alle religies één waren, broederreligies die naar dezelfde Vader wijzen. De eenheid van religies.
ISLAM EN JUDAÏSME
Mijn eigen leven bracht me ertoe om in het Midden-Oosten te gaan werken, meer specifiek: Gaza. Terwijl ik traumahealing deed, leerde ik moslimmannen kennen en al snel werden ze heel dierbare vrienden. Ik realiseerde me dat we onder een dun laagje culturele en religieuze verschillen allemaal hetzelfde zijn: mannen die worstelen met de zin van ons leven, met dezelfde problemen: vrouwen, geld, seks, gezondheid, eigenwaarde en God. We waren allemaal broers van dezelfde vader. Nadat ik zo’n 10 jaar in de kleine enclave van Gaza had gewerkt, kwam er een joodse vrouw naar me toe die zei: “Nu moet je naar onze kant komen, anders word je te eenzijdig in het conflict. En trouwens: je hebt meer joods in je dan je beseft…’ Dat maakte me nieuwsgierig en ik begon mannenwerk te doen met Israëlische mannen. Daar vond hetzelfde proces van verbinding plaats: Ik raakte snel bevriend met veel dierbare joodse mannen en ik begon het Jodendom en zijn diepe inzicht in het leven te waarderen. En ja, de vrouw had gelijk: ik herkende mezelf er heel erg in.
HET ONTBREKENDE VROUWELIJKE
Vele malen heb ik nagedacht over het vreemde en complexe pad dat het leven mij had gewezen: een katholieke jongen, die eerst met Arabische moslims en later met joodse Israëli’s werkte, en van beiden hield. Net als bij mijn eigen broers besefte ik dat een diepe liefde ons allemaal verbond. Sterker nog, we komen allemaal van dezelfde vader: Abraham. Al onze oorlogen en conflicten zijn niets meer dan gevechten en afgunst tussen broers. Wat we echter gemeen hebben is dat al deze patriarchale religies het ‘vrouwelijke’, of de Moeder, missen. Waar is de vrouwelijke touch, de helende energie die ons verbindt, die ons heel maakt en genezing brengt in ons hart, en die ons de andere kant laat zien, zoals mijn joodse vriendin had gedaan?
TOENEMEND CONFLICT
Op de een of andere manier leek het alsof we vochten om dezelfde dingen die we in onszelf missen. We willen allemaal respect, erkenning van onze wonden en een veilige plek voor onszelf en onze kinderen om in te leven. Uiteindelijk zijn we niet zo verschillend. En toch lijkt de wereld overspoeld door een nieuwe golf van oorlogen en conflicten en proberen we wanhopig afstand te nemen van onze ‘broeders’. We bestrijden ze tot de dood en zien ze als een bedreiging voor onze eigen cultuur, waarden en identiteit. We beseffen nog steeds niet dat God, Jawweh en Allah gewoon één en dezelfde zijn.
INQUISITIE
In mijn leven kwam ik terecht in Tomar, een klein Tempeliersstadje in het midden van Portugal. Het verhaal gaat dat ooit moslims, joden en christenen harmonieus naast elkaar leefden. Maar in Spanje werden koning Fredinand en koningin Isabella steeds fanatieker in hun christelijke geloof en begonnen ze de joden en moslims uit hun land te verdrijven. De gevreesde inquisitie, die ook Zuid-Frankrijk van de Katharen had gezuiverd, werd een instrument van marteling, dood en religieuze zuivering. Uiteindelijk leidde dit tot de Reconquista, waarbij alle moslims en joden van het Iberisch schiereiland werden verdreven. De katholieke kerk van Spanje werd almachtig en regeerde helemaal tot in België en Nederland. Tijdens de 80 jaar durende oorlog schopten de Nederlanders uiteindelijk de Spaanse overheersers eruit en werden we onafhankelijk.
VRIJHEID
We hebben onze vrijheid altijd gewaardeerd en verdedigd: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst en vrijheid van eigen land. Sinds de laatste twee decennia hebben we zelfs ‘Een Partij voor de Vrijheid’, de PVV. Ironisch genoeg is het de leider van deze partij, Geert Wilders, die een nieuwe religieuze oorlog en kruistocht tegen de Islam aan het smeden is. Als jongeman woonde hij enige tijd in een kibboets in Israël en werd fervent pro-Israël. Hij heeft een afachuw van de islam en is al twee decennia bezig om de moslims Nederland uit te werken. Hij wil dat de Koran wordt verbrand, moskeeën worden vernietigd en de islam wordt verboden. Hij wil onze christelijk-joodse afkomst beschermen. En hij is niet de enige: veel politieke ultrarechtse partijen zijn bang voor de moslimcultuur. Onlangs kwamen ze uitgerekend in Spanje bij elkaar om hun band en hun gemeenschappelijke doel te versterken: de strijd tegen moslims.
HEIL EUROPA
‘Wij zijn christenen,’ sprak de Spaanse presentator Santiago Abascal, leider van de ultrarechtse partij Vox. ‘Europa is christelijke grond en die moeten we beschermen.’ Wilders prees in zijn toespraak de Spaanse Reconquista. ‘Jullie waren de eersten die de islam terugdrongen en het rijke christelijke erfgoed in jullie land herstelden.’ Wilders prees ook Donald Trump, die hij een ‘wapenbroeder’ noemde. André Ventura van de Portugese partij Chega (Genoeg) eindigde zijn toespraak met: ‘heil Portugal, heil Spanje, heil Europa en heil vrijheid’. Wilders en alle anderen stonden op om te applaudisseren.
Het doet denken aan de geschiedenis van nazi-Duitsland, die eindigde in de gruwel van de Holocaust. En nu zien we opnieuw een ultra-rechtse partij in Duitsland overweldigend winnen. Het lijkt erop dat de geschiedenis zich herhaalt, dit keer niet tegen de joden maar tegen de moslimbevolking. Zoals we zagen hoe 6 miljoen joden naar de gaskamers werden gebracht, na decennia van haat en verdeeldheid zaaien, lijkt het nu de beurt aan de derde broer: De islam.
SCAPEGOAT
Niet alleen in Europa, maar ook in India en in de VS wordt de antipathie tegen moslims steeds groter, aangemoedigd door verdeeldheid zaaiende leiders die de islam als zondebok gebruiken. Huisvestingsprobleem? Geweld? Energieprobleem? Welk probleem dan ook? Geef de moslims de schuld. Het schept de voorwaarden voor een nieuw wreed hoofdstuk in de geschiedenis, als we zo doorgaan.
We hebben gezien hoe dit is afgelopen in Israël en Gaza. Gaza is volledig met de grond gelijk gemaakt en meer dan 45.000 mannen, vrouwen en kinderen zijn gedood. Nu is het virus van verdeeldheid de hele wereld weer aan het infecteren, en mensen zijn sterk pro-Israël of pro-moslim. Op de een of andere manier lijkt het erop dat we de essentie van religie missen: Religie betekent opnieuw verbinden…
TIJDPERK VAN AQUARIUS
Mijn oudste broer was behalve bankier de laatste jaren van zijn leven voorganger in de kerk en preekte in de Amsterdamse kerk ‘De Duif’. In zijn 36 jaar bewoog hij zich van het meest materiële naar het meest spirituele. Toen hij stierf kwamen mensen van over de hele wereld naar zijn begrafenis en verzamelden zich in de kerk, waar ze een kaars rond zijn kist aanstaken. In deze tijd moest ik opnieuw denken aan zijn visie van de eenheid van religies.
In dit nieuwe tijdperk – astrologisch gezien zijn we het Watermantijdperk binnengegaan – hebben we een nieuwe visie van spiritualiteit nodig. Niet één die verdeeld is in vele verschillende religies, die elkaar veroveren en bestrijden. We moeten inzien dat alleen broederschap (en zusterschap) ons kan redden. Wat me inspireerde in het laatste oorlogsjaar in Israël en Gaza waren de enkele jonge mensen van beide kanten, Palestijns en Joods, die samenkwamen en een manier vonden om zich te verbinden en de kloof te overbruggen.
ALLES IS ÉÉN
Net zoals ik zag dat er onder de ruzies en verschillen tussen mij en mijn broers een enorme kracht en liefde schuilging, moeten we begrijpen dat we uiteindelijk allemaal deel uitmaken van één familie, één planeet, één mensheid. Er is gewoon geen andere manier. Al het andere leidt tot meer oorlog, conflicten en lijden. Toen ik mijn joodse vriendin vroeg wat volgens haar de oplossing was voor het probleem van Israël en Palestina, antwoordde ze profetisch: “Alles is Eén.”
NB. kijk ook eens op: https://www.youtube.com/watch?v=tZ4fmx6T0BE