Deel 1. Reisverslag Portugal
“A secret pathway”
Vorig jaar vroegen we de bekende astroloog Kaypacha naar de betekenis van 11 november 2021, de dag waarop we een wereldmeditatie organiseerden met vele groepen. Hij vertelde ons dat de dag een diepere mystieke betekenis had, die werd gekoppeld aan een bepaalde symbolische tekst. De tekst luidde als volgt: “A woman is pushing aside two dark curtains that are hanging in front of the entrance to a secret pathway.”
A secret path? Dat klonk fascinerend en geheimzinnig!
De tekst ging verder:
“It asks courage to go through the darkness that confuses the mind, to go beyond the trusted and traditional, and to step into the Unknown.” Een pad naar het Onbekende. Rondom 11 november staarden we naar de hemel en zagen het sterrenbeeld Cygnus aan de horizon, maar hoe we ook keken, we konden geen geheim pad ontdekken. Enkele dagen later keerden we terug uit Schotland en voeren per boot terug naar Nederland. Back to normal. Maar in plaats daarvan werd het helemaal geen terug nar normaal. We kwamen in een boshuisje terecht vlak buiten Zutphen, waar we de eerste twee weken acclimatiseerden na onze lange reis door het Verenigde Koninkrijk. Maar het voelde vreemd om weer te settelen in Nederland of België. Door onze lange reis waren Anne en ik beiden wat vervreemd van onze thuislanden. We besloten dat we wellicht de winter door konden brengen in de Pyreneeën om te kunnen schrijven. Hier zouden we ons opnieuw kunnen oriënteren op de volgende stap.
Zo gezegd, zo gedaan. In plaats van terug het normale leven in te stappen, reisden we verder naar het zuiden. Vreemd genoeg volgden ons helden in de televisie series die we kleken hetzelfde pad. Jamie en Claire uit Outlander belandden opeens in Jamaica en begonnen daarna een community in Amerika, en Lyra en Will uit ‘His Dark Materials’ belandden in een verlaten mediterrane stad. Doordat ze door het Noorderlicht stappen komen ze terecht in een totaal andere wereld. Van het hoge noorden naar het warme zuiden.
Enkele vrienden hadden ons uitgenodigd om naar Portugal te komen en de Pyreneeën leek een goede tussenstop. Zo verlieten we België, reden via Orval naar de Auvergne, om te overnachten bij een vriendin van Anne. De tocht was lang en mistig. Zo mooi en helder als het was geweest in Engeland en Schotland, zo bedekt en somber was het op het Europese platteland. Het leek alsof de pandemie een grote sluier over het land had gelegd en de bevolking in een diepe collectieve depressie had gebracht. Een soort slaapstand. De economie stond stil en we stevenden opnieuw af op een volgende lockdown, een vierde golf en een nieuwe winter met slechte vooruitzichten. Het leek ons daarom beter om in de beschutting van de Pyreneeën te zitten, ver weg van de drukke gebieden.
We konden reizen door af en toe een test te doen, maar langzaam voelden we hoe het was om uitgesloten te worden. Toen we bij een frans koffiebarretje een coffee-to-go bestelden werd de franse barvrouw razend. ‘En dehors,’ brieste ze. ‘Naar buiten! Daar zal ik je de koffie geven.’ De onverholen agressie deed ons schrikken. De angst voor het virus was omgeslagen in razernij en uitsluiting. Dat werd nog erger toen de franse president Macron er een schepje bovenop deed: ‘J’ai envie de emmerder les non-vaccinées. Les gens qu’ils sont irrensonsables ne sont pas des citoyens.’ (Ik heb zin om de niet-gevaccineerden te treiteren. Mensen die onverantwoordelijk zijn, zijn geen burgers meer.) Straffe woorden voor een president, die olie op het vuur gooiden van een samenleving die toch al verdeeld was.
Toen in Nederland diverse rellen uitbraken in Rotterdam schreef ik een opiniestuk voor de krant, met de oproep om geen zondebok te zoeken of verdeeldheid te creëren, maar om in verbinding te blijven. Van de hoofdredactrice van de opiniepagina van Trouw kreeg ik een mailtje terug: ‘De oproep tot verbinden is niet onze prioriteit.’ Ik stond versteld. Het land stond in brand, overal braken rellen uit, de kranten stonden bol van de hetze en verdeeldheid, en notabene Trouw schreef dat ze geen rol zagen om te verbinden. ‘We richten ons eerder op een artikel dat een stevig debat aanzwengelt.’ Aha, dus dat was nog steeds de onderliggende agenda: dualiteit en strijd voeden. Ik werd er boos van. En verdrietig. Onze westerse wereld leek ten onder te gaan in onderlinge verdeeldheid, extremen en tegenstellingen. De pandemie was probleem één, de manier waarop we ermee omgingen leek echter veel erger. Er leek maar één in beton gegoten oplossing te zijn: VACCINS. Nu ben ik niet per definitie tegen vaccins, maar de manier waarop dit werd uitgerold over de gehele bevolking maakte me argwanend. Ik vermoedde dat de farmaceutische industrie een wel erg grote vinger in de pap had bij dit zo winstgevende model, dat ze al jaren op de plank hadden liggen. Ik wist dat er miljarden werden verdiend in deze industrie, de twee na grootste industrie na de wapenindustrie. Dan is een zekere argwaan gepast, zeker als deze zelfde bedrijven hun onderzoek naar virussen en vaccins hadden verplaatst naar China. Obama had het gevaarlijke ‘Gain of Function’ onderzoek in 2014 verboden en bedrijven als Pfizer vonden een nieuwe veilige haven voor hun risicovolle onderzoek: Wuhan. De rest is geschiedenis…
Op onze reis naar het zuiden rijden we langs Rocamadour, de plek waar een van de belangrijkste Zwarte Madonna’s van Frankrijk staat: La viërge Noir de Rocamadour. Als we in het pittoreske stadje aankomen is alles leeg en verlaten. Geen miljoenen toeristen, maar een stille stad. We klimmen de treden omhoog naar de kleine mystieke kapel en knielen in stilte neer voor het kleine beeldje. Om haar heen hangen diverse houten modelschepen aan het plafond. De zeelui hadden tot haar gebeden in tijden van nood en storm en uit dank een replica van hun schip geschonken. Ook Anne en ik bidden voor een veilige doortocht, zowel over land als door deze roerige tijd. Als we stil vallen hoor ik haar stem, en luisteren we naar de boodschap die doorkomt:
“Don’t be alarmed, my children, when the storm comes. There will be a big upheaval on one part of the planet which will upset many people, but don’t you be worried. It is only a distraction in the greater plan. Of course when things happen, this is tragic, but you have to keep your focus on the light and do your work. Open your hearts and connect to eternity. Encompass all of humanity in your own heart, so that the suffering becomes less.
These coming three years, 2022, 23 and 24, you will become more visible to the public, but know that this is a transpersonal role. It is not you but what you embody, what you symbolize, that is important for people to hold on to, as an anchor in a stormy sea. Ground yourself.”
(16/12/2021)
Deel 2. “De Vuurgodin”
We verblijven een volle maand in het centrum aan de voet van de Pyreneeën, genaamd “Les Contes”, van Pete en Anaiya. Het centrum ligt op een steenworp afstand van de Montsegur, de Katharenburcht, met de rug naar de bergen. Achter het gebouw ontspringt een grote waterbron uit de bergwand. Ijskoud en helder water, van de hoger gelegen plateau’s, komt hier uit de bergwand. De bron stroomt over in een kleine beek die vanaf de hoogste berg, de Soularac, afkomstig is. Als we aan komen rijden zien we dat de Soularac en andere bergtoppen in sneeuw gehuld zijn. Dit is de eerste keer dat we in de winter in de Pyreneeën zijn. We hebben ons voorbereid met veel warme kleren, dubbele onderbroeken, truien, bergschoenen en mutsen. Anaiya heeft in de maanden sinds ons verblijf in de zomer de gevel van het gebouw opnieuw laten schilderen: van zomersgeel met bordeauxrode luiken, naar een witte gevel met lichtblauwe luiken. We noemen het al gauw ‘Het IJspaleis’, omdat het er van buiten zo uitziet, maar tevens omdat het gebouw van binnen ijskoud is. Onze kamer, die in het hart van gebouw ligt, heeft een kleine electrische heater, maar verder is het bijna niet warm te krijgen. ‘If the cold is too challenging’, zegt Anaiya bij aankomst, ‘we understand that completely.’
Het wordt een maand waarin de kou een soort initiatie wordt. Als stadsjongen hou ik helemaal niet van kou, maar na een week is mijn lichaam wonderwel gewend geraakt aan de bijtende temperatuur. Wim Hof is er niets bij, denk ik. Maar af en toe werkt het op mijn gemoed en moet ik me vermannen. ’s Morgens om 7 uur begeleidt Anaiya een uur yoga in een koude, donkere ruimte. Het doet me denken aan de monniken die vroeger in dezelfde omstandigheden in het Katharenkasteel wakker werden. Het zorgt ervoor dat je niet anders kan dan met je aandacht naar binnen gaan. De vakkundige en speelse begeleiding van Anaiya zorgt er echter voor dat ik de kou helemaal vergeet en iedere ochtend prachtige ervaringen heb. Terwijl ik mijn bewegingen op de koude houten vloer maak, stijgt mijn geest uit boven de bergen, boven de Soularac, en ik kijk uit over Frankrijk en Europa. Als de dansende god Shiva zie ik mezelf boven op de bergtoppen balanceren.
Dan word ik me gewaar van een donkere, sluimerende kracht onder het gesteente: een vuurkracht die onder de bergen ligt. Het is Pyrene, godin van de Pyreneeën. De mythe verhaalt over een Keltische prinses, Pyrene, die verliefd wordt op de Griekse god Heracles. Als ze na hun gemeenschap een reuzenslang baart sterft ze echter. Uit verdriet om haar dood creeërt Heracles een berg stenen om haar te begraven: De Pyreneeën. Pyrene’s voorganger is de Griekse godin Pyrrha, de Rode Vuurgodin. Als ik naar een plattegrond van de Pyreneeën kijk zie ik dat het de vorm van een vulva heeft, als een grote vrouwelijke aardekracht die hier onder de grond ligt. Blijkbaar schuilt achter en onder de kou een heel andere kracht: Vuurkracht. Ik denk terug aan het begin van onze reis, in het boshuisje bij Roelien de Lange, die het boek ‘De Vuurgodin’ schreef.
Als we het er met elkaar over hebben bij het ontbijt vragen we ons af hoe we Pyrene weer kunnen wekken: Het innerlijke vuur, het vuur in het gebouw en het vuur in de wereld. Sinds de pandemie lijkt er in de wereld een soort kou te zijn gekomen: mensen mogen elkaar niet meer aanraken, omhelzen of knuffelen. De maatregelen worden steeds ‘kouder’, afstandelijker, ijziger. Oude mensen sterven alleen, zonder hun familie of geliefden om hen heen. 15% meer jongeren plegen zelfmoord. Horeca en cultuur moet sluiten. De klinische oplossingen die we bedenken voor het virus lijken een steeds grotere sociale schade met zich mee te brengen. Waar is ons hart gebleven?
In Frankrijk lijkt het vuur van de passie en de vreugde ook sinds lange tijd gedoofd te zijn. De Katharen zijn op de brandstapel gezet, de hoofse cultuur van de troubadours, de minstreels en de tempeliers verdween door de hardvochtige onderdrukking van de kerk, en het rijke Occitanië dompelde zich onder in een eeuwen durende depressie. Het berggebied loopt sinds meer dan honderd jaar leeg. Dorpen worden verlaten en de jeugd trekt weg naar grote steden. Wat is er nodig om in de kou van het hart opnieuw wat warmte te brengen? Het wordt het thema van onze wintermaand in ‘Les Contes.’
Als na nieuwjaar ook nog de electriciteit uitvalt en de gasflessen leeg zijn, lijkt het alsof we het dieptepunt bereikt hebben. Maar tussen ons allen, Pete en Anaiya, Anne en ik, en Dinah, de moeder van Anaiya, ontstaat een warme en hechte band. Wij vormen tezamen het innerlijke vuur dat ons warm houdt, tezamen met de 5 geiten, 2 varkens, 2 honden en 20 kippen. ’S avonds gaan we bij moeder Dinah film kijken, met zelfgemaakte cake en thee, en we dopen haar appartement om tot ‘The Red Rose Cafe.’ Sinds Dinah’s man – Anaiya’s vader – vorig jaar is overleden, woont ze hier bij haar dochter. Ze mist Engeland vreselijk, maar tegelijk is dit de beste plek voor haar om te zijn.
Als we een keer afstemmen bij de open haard krijg ik de stem van Pyrene door:
‘I am the voice of fire. I am the voice of creation and destruction. I am Pyrene, the name that was given to this area. France is about the sacred feminine and the sacred heart. If the sacred feminine isn’t honored, the heart dies and becomes a barren desert, an empty shell. Only through the honoring of La Dame au Feu, the Lady of Fire, that sacred fire can be brought back into the heart: The Sacré Coeur.
Deep underneath the mountains there is this power which is about deep transformation in the earth. In ancient times people came here to the mountains to get in touch with the sacred power of the fire. They did their rituals to honor the fire. So fire became creative instead of destructive. You need this creative fire at the moment, to let go of pain and trauma and karma. But the fire hasn’t been honored for a long time and that’s why things turn out to be nasty, destructive. Instead of evolution people create revolution. People start burning each other. You start destroying your own creation. Like in the time of the Cathars, the pure ones – they got destroyed in the fire, while they were creating a new cycle in history, going back to the source of spirituality.
So if there is anything you can do, it is to feel the sacred fire burning in your own heart, and then bring it from your heart into your home, into your community, and into the land. Now it is not for nothing that the sacred heart of Paris burned out, that the Notre Dame was engulfed by flames. Because it needed to be destroyed, so a new fire can start to burn. But at the moment things go down…”
Terwijl ik channel zie ik de figuur van Gandalf opeens voor me, de tovenaar uit Midden Aarde die strijdt met het vuurwezen uit de diepte, de Balrog. Om het kwade wezen tegen te houden vernietigt Gandalf met zijn staf de brug waar ze beiden op staan: “Thou shall not pass.” Ik voel hoe in deze tijd ook het duister weer groeit, de krachten van haat, strijd en verdeeldheid. Hoe kunnen we daar mee omgaan? vraag ik me in stilte af. De stem van het vuur antwoordt:
“Don’t be afraid of the negativity or the hatred, nor the darkness. These are like ashes from the fire, they need to be there. But don’t focus on it, focus on the light that the fire gives, and the warmth and the change. To stop the ultimate darkness from rising, you need space holders. Space holders that are holding hands and hearts, connected around the sacred heart – au coeur du sacré coeur – to hold the space for this process of transformation, of destruction and creation, which will last for the coming three years, and has already started. You will be in the midst of it, in the thick of it. So create this circle of hearts. Awake the sacred heart.”
(09/01/2022)
Deel 3. “Conflict-overstijgend kijken”
De kleine kapel die naast het hoofdgebouw van Les Contes ligt, is zowaar nog kouder dan de rest van het gebouw. Zodra je er binnengaat overkomt je een soort stille vrieskou, alsof je een grote koelcel binnenstapt. Maar tegelijkertijd hangt er een tijdloze, eeuwige heiligheid. Boven het altaar hangt een rond venster met een gouden graal erin. Daaronder verschillende christusafbeeldingen, en Mariabeelden op het altaar. De Grote Moeder is veelvuldig vertegenwoordigt, alsook Maria Magdalena, de Zwarte Madonna en andere heiligen. Het is werkelijk een tempel die een hoog bewustzijn opent, achter alle verschijningsvormen. Vooral de Christus op een schilderij in de hoek, met een hart met een doornenkrans erop, trekt mijn aandacht. Hij houdt het hart uitgestrekt in zijn linkerhand, alsof hij wil zeggen: ‘Dit is wat ik je bied. Draag je eigen lijden en volg mijn weg.’
Zo’n twintig jaar geleden was ik ook in deze kapel, en ook toen sprak een innerlijke stem: ‘Je werk hier in het Katharengebied in klaar. Je volgende taak ligt in het Midden Oosten.’ Ik had diverse jaren Katharentochten georganiseerd en was jaren betrokken geweest bij het Maria Magdalena Festival. Maar blijkbaar had ik een volgende stap te maken. Van Zuid Frankrijk naar het Midden Oosten. Mijn werk van traumahulpverlening in Gaza nam een aanvang, en een tiental jaren later tevens het mannenwerk in Israel. Ik maakte beide kanten van het conflict mee en zag hoe beide partijen hun wonden hadden, leden onder het conflict en hun eigen redenen en achtergrondverhaal hadden. Ik leerde ‘conflictoverstijgend’ kijken en merkte dat je met je hoofd niet zoveel opschiet in een dergelijke complexe materie. Alleen het hart heeft antwoorden die er werkelijk toe doen. Ik leerde in plaats van mijn (westerse) oordeel vooral meer compassie te hebben, en mijn hart te openen voor alle betrokkenen in de situatie. Ik stapte letterlijk over de muur van de ene partij naar de andere partij en leerde van beide volken – de Palestijnen en de Israeliërs – te houden. Ik begon te begrijpen dat de dynamiek van slachtoffer, dader en redder een soort dans is die je alleen kunt oplossen door uit het verhaal te stappen en naar je eigen aandeel te kijken. En de enige sleutel daarvoor is bewustwording en liefde…
Als ik vlak voor kerst opnieuw de kapel betreed lijkt ook dit keer de Christus aan de muur tot me te spreken, helder en duidelijk: ‘Start een community in Portugal aan de oever van de …’ (Dat laatste woord kan ik niet horen.) Pardon? Een community? In Portugal? Direct komen allerlei bezwaren bovendrijven. Kan ik wel echt ergens settelen? Ik weet niet zeker of ik wel zo’n goede persoon ben voor een community. Ik kan nauwelijks stilzitten op één plek, laat staan in één land. Ik reis van hot naar her. Dat is mijn leven, maar ook mijn overlevingspatroon. Ik weet nooit helemaal zeker of mijn reislust een levensmissie is of een permanente vluchtpoging. Bovendien, Portugal ken ik helemaal niet. Nog nooit geweest. En hoe staat Anne hierin? Tegelijkertijd heb ik geleerd deze krachtige, stille en intieme stem te vertrouwen. Deze stem die mij zo goed kent, beter dan ik zelf. Durf ik me opnieuw over te geven aan deze roeping, in het vertrouwen dat het goed komt? Allemaal vragen die tijdens onze reis verder blijven spelen.
Als ik een tarotkaart trek over onze reis, trek ik de kaart De Maan. “De Maan is op weg steeds verder en dieper in de duistere gebieden van de ziel af te dalen. Het is de tijd van laatste en vaak zeer zware beproevingen. Het gevaar dat we in de duisternis ons ware doel vergeten is levensgroot. Illusoire waarnemingen en verleidingen loeren lans de weg om ons tot waanzin te brengen. De kaart toont een nauwe doorgang, bewaakt door sinistere wachters met wolfskoppen. Maar alleen door deze doorgang te passeren kan nieuw leven ontstaan. De weg naar het bewustzijn voert langs en door het onbewuste, het onbekende, het bedrieglijke. De drempel naar de dood is tevens de drempel naar nieuw leven.”
Het lijkt inderdaad alsof we in de Pyreneeën door een smalle doorgang moeten gaan om naar het Beloofde Land te reizen. We worden geconfronteerd met oude angsten en demonen. Durven we de uitdaging aan door de smalle doorgang?
Achter het gebouw Les Contes begint de Route des Bonshommes, de oude vluchtroute van de Katharen naar het zuiden. De geheime route begint in de Gorge de La Frau, een nauwe kloof tussen immense bergwanden, die vervolgens via het Plat du Sault de bergpassen van de Pyreneeën overgaat naar Spanje. Toen de inquisitie huishield in Occitanië vluchtten diverse Katharen en Tempeliers via deze bergroute richting Spanje en Portugal.
Een twintigtal jaren geleden wandelde ik deze route, tezamen met een wandelgenoot die van koninklijke komaf was. Het was een prachtige tocht van tien dagen over het bergmassief en we wisselden vele levensvragen uit.
Vooral het eindstation van onze tocht blijft me bij: het klooster van Montserrat bij Barcelona. Ook hier stond – net als in Rocamadour – een belangrijke zwarte Madonna en we besloten om te overnachten in het klooster. Aangezien ik in koninklijk gezelschap verkeerde kregen we de kamer van de bisschop met uitzicht op het plein en een bed met een baldakijn van wel drie meter hoog. ’s Avonds mochten we mee eten met de abt en de monniken. Na afloop kregen we een rondleiding in de fameuze bibliotheek van het eeuwenoude klooster. Een gebochelde monnik die leek weggelopen uit ‘The Name of the Rose’ leidde ons rond en toonde ons de diverse schatten uit de bibliotheek. Met zijn knokige vingers pakte hij een verfomfaaid manuscript uit de schappen: het was de originele handgeschreven versie van ‘Notre Dame de Paris’, van Victor Hugo. Een andere schat betrof de handgeschreven versie van Oliver Twist. Daarnaast mochten we een blik werpen op een aantal etsen van Rembrandt die in een oude bureaula lagen. Mijn mond zakte open bij het aanzien van deze onschatbare rijkdommen.
De tocht was destijds een soort geboorteproces geweest en had ons beiden veel nieuwe inzichten gegeven. Hoe zou echter deze keer de tocht over de bergen zijn, voor Anne en mij? Het bergmassief voelt als een immense hindernis, een obstakel in de geest. Kunnen we de wachters passeren die ons weerhouden van de volgende stap in ons leven? Kunnen we onze angsten en demonen trotseren die ons verleiden? ‘De bewaakte ingang is ook een voorstelling van het vrouwelijke geslachtsorgaan, de vagina. Alleen door deze doorgang te passeren kan nieuw leven ontstaan.’ The secret pathway, waar de astroloog Kaypacha het over had, is een initiatie in een nieuw bewustzijn, een transformatie of geboorte in een nieuwe wereld. Maar zijn we in staat om de oude wereld los te laten?
De berichten uit de ‘oude wereld’ lijken ons daar wonderwel bij te helpen. Niet alleen is het koud en grijs in Nederland en België, maar ook de stemming lijkt steeds verder onder het vriespunt te raken door de lockdowns, de maatregelen en de diverse en tegenstrijdige meningen over het virus en de vaccins. Ook hier lijkt conflict-overstijgend kijken steeds moeilijker, omdat beide kampen zich steeds verder ingraven in de loopgraven van hun eigen gelijk. Ben je tégen vaccins, dan heb je volledig afgedaan in de reguliere wereld; ben je vóór vaccins, dan heb je afgedaan in de alternatieve wereld. Een cultuur van uitsluiting, veroordeling en verkettering van beide kanten is het gevolg. Om je hart open te houden en met compassie naar het hele proces te kijken en naar iedereen die erin betrokken is, lijkt geen sinecure. Dan is de kou in de bergen een makkelijker uitdaging.
Diezelfde oefening ervaar ik als in Nederland een ander conflict de kop opsteekt: Er verschijnen berichten over grensoverschreidend gedrag bij the Voice.
‘Moet jij daar als mannenwerker niet iets over zeggen?’ vraagt een vrouw me via de mail. Ik moet er niet aan denken, is mijn eerste gedachte. Als man loop je hier in een mijnenveld. Een terechte boosheid over sexueel misplaatst gedrag lijkt te ontaarden in een soort publieke terechtstelling. Ik ben blij dat het dominante haantjesgedrag van mannen aan de kaak wordt gesteld, maar ik mis de nuance. Ik zie hoe iedereen klaar staat met een mening – of juist zwijgt – en ga bij mezelf te rade. Wanneer ging ik zelf over grenzen? Wat is mijn eigen houding in dit hele proces? Allerlei persoonlijke herinneringen drijven voorbij. Weleens een zoen gegeven waarvan ik later dacht; dat had ik beter niet kunnen doen. Of gevreeën met iemand waarvan ik later spijt had; niet omdat de andere partij niet wilde, maar omdat er geen werkelijke liefde was. Beelden van sexueel misbruik komen langs toen ik klein was, en de herkenning van jarenlange onderhuidse schaamte, woede en wraakgevoelens. Herkenning met de slachtoffers van The Voice en hun emoties. Maar ook herkenning met de daders. Niet goed weten wanneer je je sexualiteit op een gezonde of ongezonde manier communiceert. Hoe meer ik erover denk, hoe meer beelden opdoemen en hoe complexer het plaatje wordt: slachtoffer, dader, redder. Ik herken alle kanten van het spectrum. Ik besef hoe slecht we als mannen geleerd hebben om met onze sexualiteit om te gaan; het is nog steeds terra incognita. Ergo: we doen maar wat. Maar ook vrouwen hebben hun aandeel: ik heb persoonlijk het grensoverschrijdend gedrag of sexueel daderschap van vrouwen ervaren. Ik vrees dat we allemaal deel zijn van het probleem. We zijn allen – mannen en vrouwen – slachtoffer en dader. Hoe moeilijk is het om je hier toe op een gezonde manier te verhouden? Het lijkt wel alsof Nederland ontploft van woede en ik ontkom niet aan de indruk dat er twee mannen – die een fout hebben gemaakt – worden opgeofferd om onze collectieve pijn te verhullen. Hoe moeilijk is het om conflict-overstijgend te kijken, fouten niet toe te dekken, de pijnlijke waarheid onder ogen te zien, maar een ander ook niet tot in het oneindige te veroordelen of te verketteren. Ik hoor de stem van de Christus in de kapel: ‘Laat degeen die zonder zonde is de eerste steen werpen.’
Vlakbij Les Contes, aan de voet van de Montsegur, werd ooit de strijd tussen de Katholieke kerk en de Katharen beslecht op de brandstapel. De machtigste partij had gewonnen en bepaalde in de eeuwen daarna hoe de wereld er uit hoorde te zien. Ze legde haar regels en wetten op aan de hele Westerse wereld, en ver daarbuiten. Onderdrukking van sexualiteit en van vrouwen was daar onderdeel van. Het resulteerde in de patriarchale wereld, waarin het mannelijke de boventoon voert, en waar we vandaag de dag de prijs voor betalen. Zouden we dit keer de pijn van het juk van ons af kunnen schudden en met mildheid en compassie naar de wereld – en naar onszelf – kunnen kijken, of zouden we opnieuw in het moeras van strijd, oorlog en onderlinge veroordeling ten onder gaan?
- WORDT VERVOLGD –