Nadat mijn vriendin en ik een avond naast elkaar in bed zitten – zij op de laptop, ik op mijn smartphone – wordt het me opeens duidelijk: AI wint het van sex. We zijn beiden redelijk verslaafd geraakt aan ons beeldscherm, zij meer aan letters en tekst, ik meer aan beeld en filmpjes. Nulletjes en eentjes in plaats van vlees en bloed. Artificial intelligence bestuurt moeiteloos onze onbewuste verlangens en impulsen en doet ons verdwalen in een eindeloos labyrint van mogelijkheden. De computer is de slaapkamer binnengedrongen, ligt als een dwingend kind tussen ons in en eist al onze aandacht op. En ik vrees dat we niet de enigen zijn…

DE OPKOMST VAN AI
Als we de ontwikkeling van de mens voor het gemak zien als een strijd tussen verstand en gevoel, dan is het verstand keihard aan het winnen. In de hele discussie over artificiele intelligentie staat ons gevoel op de gang. Het doet niet mee in de wedloop van het verstand. Het is al lang afgehaakt. Neem de proef op de som: wat zegt je gevoel over AI? Wat zegt je instinct? Wat zegt je onderbuikgevoel?
Het verstand vindt AI een reuze interessante ontwikkeling. Dat is niet zo gek, want AI is een verlengstuk van ons brein. De computer is een uitvergroting van ‘the mind’. En de mind kan alles verzinnen, bedenken, creëren. We hebben ons brein duizendmaal, miljoen maal uitvergroot tot een wereldwijd netwerk, met als gevolg de creatie van ‘artificial intelligence’.

Maar de mens is meer dan een brein op pootjes. Je zou kunnen zeggen dat we verschillende lichamen hebben: een fysiek lichaam, een mentaal lichaam, een gevoelslichaam en een energetisch lichaam. Zo bezitten we naast mentale intelligentie ook emotionele intelligentie, sociale intelligentie, spirituele intelligentie. Het lijkt er echter op dat we al deze menselijke eigenschappen ondergeschikt maken aan ons brein, en in dit geval aan een superbrein, AI. We geven de macht volledig aan dat ene aspect van ons bestaan: ons verstand. Het engelse woord ‘mind’ vat het nog beter samen. De mind overheerst. Over het lichaam, over ons gevoel, oner ons hart, over onze ziel.
Door AI verdwijnen die andere aspecten nog meer naar de achtergrond. We verliezen de wijsheid van ons gevoel, het plezier van ons lichaam, de kennis van ons hart. En juist die zijn in deze tijd zo ontzettend hard nodig. We lossen het klimaatprobleem niet op door er ontzettend hard over na te denken. We moeten ons terug verbinden, ‘voeling krijgen’ met de natuur. We moeten ons hart openen voor Moeder Aarde. Wat we daarvoor terugkrijgen is ons bestaan, ons leven. Wat we in plaats daarvan doen is een volledig artificiele wereld maken als vervanging van de natuurlijke wereld. We creëren vlees uit het laboratorium, zetten plastic planten neer om wat meer groen in huis te hebben, en binnen niet al te lange tijd is het mogelijk om babies geboren te laten worden uit een kunstmatige baarmoeder. Hoera, we hebben de natuur overwonnen.

AI EN WOKE
Het is niet verwonderlijk dat de opkomst van AI samengaat met de Woke- beweging en de roep om genderneutraliteit. De woke beweging heeft een prachtige en noodzakelijke doelstelling, maar ook wat dwingende schaduwkantjes. Zo lijkt ieder spanningsveld tussen man en vrouw te worden uitgewist. Biologische verschillen worden ondergeschikt gemaakt aan de grillen van de geest. De genie is uit de box. Het is net een sprookje waarin een tovenaar al onze wensen vervult. We willen een ander geslacht? Hup, het is gebeurd. We zijn niet blij met ons lichaam? We willen dikkere lippen, kleinere borsten, grotere biceps, andere kleur ogen? Het wordt geregeld. Alles kan, en dit is nog maar het begin. Wacht tot we met menselijk DNA gaan sleutelen aan ons nageslacht. We kunnen een baby op bestelling geleverd krijgen.

Alles wat we bedenken, kan gecreëerd worden. Er is geen grens aan de maakbaarheid van de geest. Maar net als in Aladdin en de wonderlamp gaat dat verhaal niet eindeloos op. De geest heeft maar drie wensen in voorraad, om te voorkomen dat we – zoals nu – niet meer kunnen stoppen met het vervullen van onze verlangens en begeerten. Het sprookje van Aladdin toont ons hoe we ten prooi vallen aan hoogmoed en eigendunk, en daardoor de liefde van ons leven verliezen. Aladdin ziet gelukkig zijn fouten in, en kan, door zijn menselijkheid en met behulp van de geest in de fles, de natuurlijke orde in het rijk herstellen. De boze tovenaar wordt gestraft en teruggestopt in de fles.

In de huidige Woke beweging wordt het onderscheid tussen man en vrouw als ‘uit den boze’ gezien. We zijn allemaal gelijk. De man/vrouw poppetjes op de WC deuren moeten verdwijnen. De leraar mag geen ‘goedemorgen jongetjes en meisjes’ meer zeggen. Ieder sexe verschil moet geneutraliseerd worden. We mogen geen man of vrouw meer zijn. We zijn mens. Maar daarmee ontkennen we het biologische verschil tussen onze lichamen. Het feit dat we een geslacht hebben, een piemel of een spleetje, zoals we dat als kinderen als eerste onderzoeken. Het hele bewustzijn over ons lichaam, ons geslacht of gender, over onze mannelijkheid of vrouwelijkheid, lijkt te worden uitgewist onder het mom van vooruitgang. En dat is koren op de molen van AI. Ook die is niet gebaat bij mannelijkheid of vrouwelijkheid. Een computer is neutraal.
De strijd tussen de sexen wordt gewonnen door de computer. Omdat we af wilden van de ongelijkwaardigheid tussen man en vrouw hebben we per ongeluk het kind met het badwater weggegooid. En vervangen voor een genderneutrale wereld waarin AI de macht krijgt.

Wat we daarmee als mensheid doen is ons eigen voortbestaan ondermijnen en wel op een heel concrete manier. We zitten meer op de computer dan aan elkaar. We vrijen steeds minder. Er worden steeds minder babies geboren. De verschillen tussen de sexen worden minder, maar daarmee neemt ook de aantrekkingskracht af. In samenlevingen waarin jongens en meisjes steeds meer op elkaar gaan lijken, zoals bijvoorbeeld in Zuid-Korea of Japan, wordt er minder gevreeën en neemt het aantal geboortes dramatisch af. Zelfs zo erg, dat regeringen alarm slaan en jonge stelletjes met geld belonen als ze een baby maken. Hoe gek moet het worden?

DANS DER TEGENPOLEN
Voor sex heb je tegenpolen nodig, waardoor spanning en opwinding ontstaat. Door ons helemaal man of vrouw te voelen, in welke samenstelling of relatie dan ook, ontstaat de behoefte aan vereniging, aan samensmelting, maar niet zonder strijd of dans. Een orgasme en daarmee gepaard gaande ontlading treedt alleen op door spanning, schuring, tegengestelde krachten van penetratie en overgave. Kortom, het hele spel van verlangen, de paringsdans van man en vrouw is gediend bij verschillen, bij tegenstelling, bij een dans tussen yin en yang, zodat creatie plaatsvindt. Nieuw leven is niet gebaat bij het uitvlakken van alle polariteiten of bij het ontkennen van verschillen. Juist het aantrekkelijk vinden van het verschil, dat voedt diversiteit en inclusiviteit.

TEGENGIF
Om deze artificiele wedloop te stoppen zullen we een aantal dingen moeten doen, en vooral moeten laten. We moeten terug bij ons gevoel komen. Dat kan alleen als we ons lichaam opnieuw vertrouwen, er mee bekend raken, er een band mee opbouwen, en dan bedoel ik niet de fitnessschool. Door ons invoelend vermogen gaan we namelijk opnieuw zien en ervaren wat goed of slecht voor ons is. Wat ons dient en wat ons schaadt. We voelen wat OK is. En wat niet. Dat kun je niet in wetten vastleggen, of in regels over gewenste of ongewenst intimiteit of gedrag. Dat ‘voel je aan’.

Daarnaast moeten we onze digitale verslaving aanpakken. Dat het een zeer serieus verslavingsprobleem is hebben we nog niet helemaal door. Sterker nog: we zijn nog in de fase van ontkenning. Zoals de alcoholicus zal ontkennen dat-ie een alcoholprobleem heeft, zo staren wij vrolijk door naar onze beeldschermen en computers. Kijk een keertje rond in de metro, de trein of in een restaurant en je ziet het: iedereen is ernstig verslaafd. AI heeft ons volledig in de greep, net zoals alcohol of drugs dat kan doen. Wat bedoeld was als technisch hulpmiddel is ons leven gaan beheersen: AI is van dienaar meester geworden. En wat diverse deskundigen en masterminds vrezen is dat het uiteindelijk de mens zal vervangen en vernietigen. Dat hebben we dan ook helemaal, vrees ik, aan onszelf te danken.

MEER SEX
Wat betreft het terugbrengen van meer polariteit en sensualiteit pleit ik voor meer sexistische taal en meer sexistisch gedrag. Niet als strijdmiddel of dreigmiddel tussen de sexen, maar als glij- of vlijmiddel. Om elkaar weer te verleiden, elkaar te zien in de verschillen en diversiteit, zonder dat we daarmee vervallen in het oude gedrag, waarbij we het een boven het ander stellen. Het is de kunst om mannelijkheid, vrouwelijkheid en diversiteit weer te gaan zien als een spannend en enerverend veld van ontmoeting, erkenning, ontdekking, zonder dat die waarden en verschillen in steen gegoten zijn. Het gaat om de dans, niet om de strijd tussen de sexen. De roep om genderneutraliteit en fluiditeit is volgens mij ten diepste een roep om gezien en gewaardeerd te worden zoals we zijn. Niet om verschillen uit te vlakken.

SPIRITUELE DIMENSIE
Als laatste pleit ik voor een spirituele intelligentie in plaats van een artificiele intelligentie. We moeten de ziel weer terug brengen in onze samenleving. Het besef dat er een magische, universele kracht is die ons leidt, die ons inspireert en ons op het recht pad houdt. In alle millennia en in culturen had de mens een besef van het goddelijke en daarmee een inherent besef van goed en kwaad. Dat lijken we steeds meer kwijt te raken. We hoeven niet terug naar oude godsdiensten of archaïsche rituelen, maar we hebben een nieuw besef te ontwikkelen voor de spirituele dimensie. Het feit dat ook wij ‘gecreëerd’ zijn, deel van de schepping. Als we het wonderlijke bestaan op onze planeet opnieuw gaan waarderen, zullen we geen artificiele substituten meer nodig hebben; niet de behoefte hebben om de prachtige aarde te vervangen voor een dode planeet. Niet meer onze leefomgeving verwoesten door er een fake digitale wereld voor in de plaats te zetten.

We kunnen de bizarre ontwikkeling van AI alleen maar stoppen als we opnieuw beseffen wie we zelf zijn: Spirituele, intelligente en hooggevoelige wezens die op aarde zijn geïncarneerd voor een van de meest bijzondere ervaringen: leven.