RWANDA REISVERSLAG

THE SPIRIT OF VIRUNGA, deel 1

‘Nee, dat is verboden,’ zegt het meisje aan de balie van het reisbureau. ‘Daar kunt u niet naar toe. We mogen niet buiten Europa vliegen. Dat is Code Oranje.’
‘Ook niet als het voor werk is?’ vraag ik voorzichtig.
‘Eh, dat zou eventueel kunnen. Dan moet ik even met mijn collega bellen.’
Ze belt, tja, tja, overleg, woorden, geknik, en ze legt neer.
‘Wat voor werk doet u eigenlijk?’ vraagt ze me.
Ik besluit de stoute schoenen aan te trekken.
‘Ik doe energetisch werk.’
‘Energetisch…?’
‘Ik reis al 30 jaar naar heilige plekken op aarde. Op die plekken proberen we de balans van de aarde te herstellen. Door te mediteren, energetisch af te stemmen op de krachten die daar zijn.’
Ze kijkt me verbaasd aan. Meestal vertel ik weinig aan mensen die ik niet ken over wat ik doe. Ik ben altijd bang voor de reactie; niet begrepen te worden, voor gek versleten te worden. En bovendien kan ik het zelf soms nauwelijks begrijpen, laat staan iemand die nog nooit van ‘energetisch werk’ heeft gehoord.
‘Wow, dat is fantastisch,’ zegt het meisje en haar gezicht klaart op. ‘Dat is op dit moment wel nodig, want de hele wereld lijkt wel één grote crisis. Om eerlijk te zijn,’ zegt ze en ze praat iets zachter, ‘denk ik dat ons bedrijf het niet veel langer gaat redden. Het einde is in zicht.’
Ik kijk om me heen in het lege reisbureau. Er zit niemand. De aankondigingen van reizen naar allerlei vakantieoorden hangen er mismoedig bij. ‘We krijgen wel hulp van de overheid, maar dat gaan we nooit redden. Het is voorbij.’
We praten verder en ik vertel haar over de reizen naar Noord Korea, Gaza en Iran. Over dat iedere reis een eigen uitdaging heeft. Een eigen ‘code’ die we moeten kraken, en dat dat proces onderdeel is van het werk.
‘Dan lijkt het erop dat uw nieuwe reis bij deze begonnen is. Het zal namelijk niet eenvoudig zijn, want alle signalen staan op rood. Als u problemen krijgt kunnen we namelijk niets voor u doen. En de Nederlandse Overheid ook niet. Maar ik ga absoluut kijken wat ik kan doen. Laat ik eerst uw gegevens in de computer zetten.’
Ze opent een tabblad en noteert mijn naam en adres.
‘OK, en waar wilde u precies naar toe?’
‘Kigali, Rwanda.’

Als ik later buiten zit zoek ik een terrasje op in de schaduw en bestel een koffie. Het is 36 graden. Een hittegolf in Nederland die enkele dagen aanhoudt. Bovenop de Coronacrisis die alle gemoederen al heeft verhit komt nog eens een klimaatcrisis. Het is nog nooit zo heet geweest.
Ik denk terug aan het gesprek met het meisje van het reisbureau en besef dat ik was overmoedig was in mijn verhaal over mijn werk. Van binnen voel ik me helemaal niet zo moedig. Eerder bang en boos. Voor het eerst boos op ‘mijn gidsen’. Wat een narigheid om me naar Afrika te sturen. Dit is geen leuke grap, bedenk ik me. Het is onmogelijk. Niemand gaat op dit moment op reis. Dat is gekkenwerk. En al helemaal niet naar een land als Rwanda, in de binnenlanden van Afrika.
‘Maar er hangt veel vanaf,’ hoor ik mijn gidsen zeggen.
‘Dat heb ik al eerder gehoord,’ zeg ik defensief. ‘Gaza, Syrië. Zoveel doden. Wanneer houdt dit op?’ Bovendien ben ik nog aan het bekomen van Corona. Ik weet niet zeker of ik het fysiek wel aan kan.’
‘Dat is het probleem niet,’ antwoordt mijn gids.
‘Nee, als je daar hoog en droog in een andere dimensie zit misschien niet, maar hier op aarde gelden andere wetten.’
Mijn gidsen zwijgen wijselijk. Aan een welles/nietes discussie doen ze niet mee.
‘Hoeveel hangt er vanaf?’ vraag ik aarzelend.
Het is even stil in de bovenkamer.
’Het voortbestaan van de aarde…’
Ja, right. Dat klinkt nog eens veelbelovend.

Mijn gedachten gaan terug naar het begin van dit jaar. Samen met Anne, Marcel en Monique en Ank maakte ik een reis naar de bron van de Blauwe Nijl. We startten in Egypte, reisden door Soedan om uiteindelijk te eindigen in Ethiopië. Een bizarre reis met de nodige risico’s, omdat Soedan een arm en moeilijk land is. Ank werd ziek en Anne en Marcel moesten eerder terug in verband met werk. Monique en ik reisden door naar de bron van de Blauwe Nijl in Ethiopië. Daar voelden we wat de kracht van de aarde is en hoe nodig we die hebben in deze tijd. (lees: reisverslag Soedan) We staan voor een grote keus: Kiezen we voor de weg van de technologie, van de grote commercie, van dure raketten naar Mars, van 5G en een groeiende digitale wereld, of kiezen we voor Moeder Aarde, voor het leven zoals dat millennia lang op aarde vanzelf ontstaan is. Die keus is sinds de komst van een virus alleen maar urgenter geworden. Massa’s mensen ondergaan de gevolgen van onze vervormde leefwijze. Een Indiase arts vertelde me over de reden van pandemieën: ‘Als een wereld uit balans is, en de mens rommelt met de basiswetten van leven op aarde, ontstaan er virussen. Die zorgen dat de balans weer hersteld wordt.’

Niet lang na onze terugkomst uit Afrika loop ik zelf het Corona virus op, als een van de eersten. Ruim vier maanden lang worstel ik met de fysieke gevolgen; koorts, kortademig, hartproblemen, longontsteking en eindeloos moe. Op een gegeven moment vraag ik me af of ik het wel red. Ik kom mijn angst voor de dood tegen. Zou dit het einde zijn? Is mijn werk hier klaar? Tijdens een lange nacht reis ik in gedachten naar de Himalaya’s, naar een plek die me zeer vertrouwd is. Ik zie mijn gidsen die me hartelijk verwelkomen. Mijn lichaam krijgt een diepe healing en ik spreek vrijelijk over mijn angsten en twijfels. Het idee om met alles te stoppen trekt me wel. Eindelijk rust, eindelijk ‘naar huis.’
‘Nee, je werk is nog lang niet klaar. Sterker nog; het begint pas. Er is nog zoveel te doen voor de grote transformatie.’
‘Het zit er anders niet heel rooskleurig uit,’ opper ik.
Schijn bedriegt. Er zijn heel andere zaken gaande die je nog niet kunt snappen. Maar inderdaad; er zal veel veranderen en verdwijnen. Maar er komt iets anders voor terug…’
Als het buiten licht wordt keer ik terug naar Amsterdam, en lig ik gewoon op de bank in mijn appartement. Aan de ene kant gerust – ik ga niet dood – maar aan de andere kant bezorgd. Wat staat er nog allemaal te gebeuren? Mensen zijn bang en worden opstandig. Economisch dreigt een enorme ramp. Om over de klimaatcrisis nog maar te zwijgen. We hebben gelukkig nog geen oorlog. In die zin valt de crisis mee. Het coronavirus zorgt ervoor dat iedereen eerst met zijn eigen volk en gezondheid aan de slag moet. Dat geeft de aarde tijd. Tijd die we niet meer hebben. De klok tikt voort…

Enkele weken later reis ik naar België om Anne op te zoeken. Haar vader ligt op sterven en we hebben elkaar meer dan 2 maanden niet gezien. We pakken de draad weer op, ook al heb ik af en toe een terugval door de gevolgen van Corona. Het herstel gaat eindeloos traag… Als de zomer begint stop ik al mijn werk. Eerst maar eens bijtanken en verder uitrusten, maar ik voel ook dat het een andere reden heeft: om me voor te bereiden op de dingen die gaan komen. Zoals een nieuwe reis…

Als we een keer in het Afrikamuseum zijn buiten Brussel heb ik een intens contact via een voodoobeeldje met een Afrikaanse sjamaan, Mkungu. Hij zegt:

‘The white lions of Africa are calling. They herald a new consciousness, the consciousness of divine leadership taking over. Because in times of chaos and change there is a need for this divine leadership, both masculine and feminine, to give birth to the new era. The old will crumble. So you have to go to the place of the source where paradise can be born from this consciousness, which is beyond all creation. Go to the source, go to the eight volcanoes, the eight powers of creation, the eight powers of fire that birth life and earth all the time. Because the story of paradise is not a story within the history of time, it is a place that is constantly there. It is in you and it is on planet Earth, constantly creating this paradise matrix, bubbling from the core of the planet to the outer spheres where it is manifesting in many ways.
When you connect to this source consciously, you become cocreators. You steer the course of events for the coming years, you become the space holders and the guardians of the garden of Eden, so people can come and drink from this source again and cocreate a new world. While at the same time the world is dying, the earth is crumbling, the old system, the old matrix is disappearing.’

Terwijl ik de boodschap doorkrijg zie ik talloze shamanen bij elkaar komen en buigen voor de heilige plaats waarover gesproken wordt.

‘The eight volcanoes correspond to the eight cells of origin in your body at the foot of your spinal column, because in your body this is the entrance to paradise. This is the place of creation within your physical system. When you travel from that deepest place to the top of your crown, as a snake that travels through all the chakras – the first, the second, the third, the fourth the heart, the throat chakra, the third eye and the crown chakra – there you will find the Tree of Life that starts to blosom and give fruit.
Many initiations are set along the way, many sacred moments that you will encounter with people that are the wayshowers. It’s not about the goal, it’s about the road towards it, because the road defines the end. The path contains the goal. The destruction contains the beginning.’

Als de boodschap ten einde is zie ik achter de vitrine met het beeldje een gigantisch grote landkaart, die op de muur van het museum is geschilderd. Mijn aandacht wordt naar een specifieke plek getrokken: het brongebied van de Witte Nijl. De plek waar de laatste mensapen leven. Een gebied van oorsprong, van water en vuur, van dichte oerwouden en mist en regen. Het gebied van acht vulkanen. Virunga.

Deel 2

In de weken die volgen krijgen we op allerlei mogelijke manieren informatie door ‘van gene zijde’. Sjamanen, boodschappen, toevallige gebeurtenissen etc. Ze houden ons wél bij de les. Anne verwoordt de twijfel die ik ook voel: ‘Ik heb hier helemaal geen zin in. Het liefst zou ik niet gaan. Het is het meest slechte moment in de tijd, met die hele corona crisis.’ Ze was echter de eerste die de bron van de Witte Nijl inbracht, een jaar geleden. Dat klonk mij toen nog veel te ver in de oren en de reis naar de Blauwe Nijl moest nog beginnen.
“Toch heb ik het gevoel dat we naar de bron van de Witte Nijl moeten reizen,’ hield ze vol. De boodschappen van de sjamanen die ik doorkrijg bevestigen de afgelopen weken steevast onze missie, ook al willen we liever niet gaan. Er zijn teveel beren op de weg.
Als we afstemmen met Marcel en Monique, met wie we ook samen langs de Blauwe Nijl van Egypte naar Ethiopië hebben gereisd, wordt het onomkeerbaar. We moeten gaan, ondanks de obstakels.

Op ons lijstje staan Oeganda, Congo en Rwanda, oftewel ‘Dark Africa.’ In Oeganda kunnen we het Victoriameer bezoeken, waar de Witte Nijl uit ontspringt. Op de website van de regering lezen we echter dat een bezoek aan Oeganda onmogelijk is op dit moment. Wegens Corona is het land gesloten. Congo lijkt ook geen optie. Op de kaart is oost Congo, het gebied waar we heen willen, rood gekleurd, niet wegens corona maar wegens bendes en terroristische groeperingen. Ook niet zo’n goed idee dus. Maar Rwanda lijkt uiteindelijk de beste keuze. In het noord westen van Rwanda, op de grens met Congo en Oeganda, ligt het Virunga park, met acht vulkanen, met de beroemde gorilla’s, en allerlei kleine stromen en rivieren die uitmonden in het Victoriameer. Hier ligt dus het brongebied van de Nijl…

Marcel en ik verdiepen ons inmiddels in de praktische zaken: visa, corona testen, vluchten, hostels e.d. Ik kom hotels in de buurt van Virunga tegen die variëren van 20 euro tot 1000 euro per nacht, met een gorillatrecking van $7000. Zijn ze helemaal gek geworden? We komen niet om ‘aapjes te kijken.’ Ik vind uiteindelijk een hostel dat ‘Isange Paradise Resort’ heet, met een heel schappelijke prijs van 49 euro per kamer per nacht. Geen overbodige luxe, maar wel allerlei projecten voor de lokale bewoners. Zo is er bijvoorbeeld een project dat ‘Future for kids’ heet. En er is een trouwzaal maar menig Rwandees koppel trouwt, zo blijkt uit de website. De eigenaren heten Gasore en Claudia; een Rwandese man en een Oostenrijkse vrouw. We besluiten de gok te wagen en boeken twee kamers voor een week. We hopen dat zij ons verder kunnen helpen en voor de noodzakelijke contacten kunnen zorgen. Of we een trekking gaan doen laten we in het midden. Ik hoop dat onze ‘innerlijke gidsen’ ons verder leiden.

Als ik een week later een klankconcert krijg van Jan, mijn collega in het mannenwerk, heb ik direct contact met de mensapen. Terwijl ik op mijn matje lig en de klanken door me heen laat gaan, wordt ik getransporteerd naar het oerwoud. Ik zie een gigantische ‘Tree of Life’, en via mijn linkerarm word ik er op aangesloten. De energie van de boom stroomt in mijn lijf. Er vind een diepe heling plaats en ik herinner me de boodschap die ik kreeg toen ik ooit bij het Afrika museum afstemde op een gigantisch grote seqoia boom: ‘You are not coming to heal, but to bé healed.’ Ah, ok, zo had ik het nog niet bekeken…
Soms vraag ik me af hoe het allemaal in elkaar zit, maar in dit soort avonturen probeer ik zo min mogelijk logisch na te denken, want dan zou ik überhaupt niet gaan. ‘Just follow the signs..’ is het adagium.

Terwijl de muziek wisselt van drums naar klankschalen, en andere instrumenten zie ik opeens hoe de apen om de grote boom heen komen staan. Ze communiceren met me, niet door middel van gedachten, maar door middel van diepe emoties. Hé, dat versta ik. Dat is ook wat ik doe als ik mannenworkshops geef en mannen door diepe trauma’s heen leid. Woorden zijn dan niet meer nodig. Het ware en wezenlijke heeft geen woorden nodig, alleen aandacht, nabijheid, liefde.
Ik wissel persoonlijke verhalen uit met de gorilla’s en ik vertel ze over onze missie: de bron van de Witte Nijl vinden. Dan zie ik het gezicht van een oeroude Chimpansee. In zijn ogen zie ik het hele universum. Hij proeft van mijn bloed. ‘Je bent ziek,’ zegt hij. ‘Je moet drinken van de bladeren van het Kivu-bier.’ Geen idee wat dat is, maar ik had al wel ontdekt dat de corona vooral mijn bloed had aangetast. Ik voel me inmiddels weer helemaal de oude, maar wellicht is een extra heling geen overbodige luxe.
Dan wijst hij naar een plek ten noorden van het Kivu meer, waar de vulkanen liggen. Daar hebben we contact te maken met de bron. ‘De bron van de Nijl?’ vraag ik.
‘Nee, de bron van de mensheid. Wij bewaren de informatie over de oorsprong van het mensdom. Jullie zijn niet van hier, maar van ergens anders.’
Het lijkt wel of ik in de film ‘Planet of the Apes’ terecht ben gekomen.
Mijn gidsen leggen uit:

‘There is a power to be unleashed from the mountains of Virunga. It is the power of the earth dragon. It is the power of water and fire. It’s the power of life that wants to come to the surface. It is symbolized by this earth crystal that is in connection with the heart, well it IS the heart of Mother Earth.
It’s been kept safe at this place, but it needs to be shown to the light, so people can feel her vibrations, people can feel the web of life in their cells and in their bodies and in their hearts. When you bring that earth crystal to the light, people will awaken in their heart and in their dream living bodies; their energetic bodies will awaken and start to radiate. This process has been going on for a couple of months now, because people are becoming more and more vulnerable and open towards other energies. This vulnerability allows this power to be unleashed.
So this is what is happening to you, Ton, that you are being more and more vulnerable in your body, so you become open to this greater power of the earth crystal. Now this may all sound incomprehensive to you, but it’s a very deep and physical, material process that you have to go through and surrender to.

Now all of you are preparing for this journey into the heart of Africa, to meet the guardians. Because through the ages there have been guardians, both in spirit and in flesh, that have kept the knowledge of this earth crystal. It is most precious for humanity. So prepare yourself for this expedition of the soul, by letting go of your old world. Nothing will remain the same.
Look for the Moon Goddess on your path. She will open up the door towards the inner realm beyond the physical mountain area. It’s within these inner realms that you will find the source.’

Deel 3

De praktische voorbereidingen voor de reis naar Rwanda lopen stroef. We stuiten op allerlei hindernissen. We moeten zowel 72 uur voor vertrek als bij aankomst een corona test doen en twee dagen in Kigali blijven. Dat kost 3 dagen extra. We hebben inmiddels een vlucht geboekt via Brussels Airlines, maar ook dat blijkt een probleem. ‘Brussels Airlines is de goedkoopste luchtvaartmaatschappij,’ had de jonge vrouw van het reisbureau gezegd, ‘maar ook de minst betrouwbare.’ Zo blijkt.

Een dag na onze boeking verschuiven ze de heenvlucht van 1 naar 4 september; 3 dagen verschil. Dat maakt ons verblijf in Rwanda te kort. Ik bel drie keer op en krijg steevast een call center in India. ‘Sorry sir, we can’t do anything. You can cancel the trip, but the money will only be returned in 2 months…’
Ja lekker dan; eerst de vlucht veranderen en dan het geld 2 maanden vasthouden. Alles onder het mom van Corona.

Ook de informatie over de wettigheid van onze reis loopt niet soepeltjes. Belgische inwoners zoals Anne mogen niet buiten Europa reizen, tenzij het een essentiële reis is. Tja, hoe gaan we dat uitleggen?
Ik bel naar het ministerie van Buitenlandse zaken in België en vraag welke officiële papieren we nodig hebben om naar Rwanda te kunnen reizen. De dame van BuZa klinkt wat vertwijfeld aan de telefoon. ’Uw vliegticket zou ik meenemen,’ zegt ze aarzelend, ‘en wellicht een visum?’
Ik probeer vriendelijk te blijven, maar de moed zakt me in de schoenen. Als deze mevrouw het al niet weet, hoe moet dat dan op het vliegveld? Ik voorzie steeds grotere obstakels in Brussel.

Als ik overleg met ons team besluiten we het over een hele andere boeg te gooien. We gaan een andere route nemen; met de trein naar Frankfurt, vandaar met Ethiopian Airlines naar Addis en van daaruit naar Kigali in Rwanda. En dan maar hopen dat ik het geld van Brussels Airlines terug krijg.
Ik maak een nieuwe boeking, dit keer met mijn creditcard. Dat wordt pas later afgeschreven. Ik ken het van vroeger; het ene gat dichten met het andere. ‘Schotsje springen,’ noem ik dit. Van de ene schots op de andere, in de hoop dat je niet ten onder gaat. Ik moet denken aan de reis naar de Himalaya’s waar we vanaf de eerste dag na aankomst beproefd werden. Hier lijken de beproevingen al voorafgaand aan de reis te beginnen. Niets is zeker, alles verandert.
Maar er is ook leuk nieuws: een vijfde reisgenoot gaat mee, Marcel Creemers. Hij is al eerder mee geweest op de reis door Israël en Egypte. Op de een of andere manier past hij in het gezelschap.

Ieder van ons komt zijn eigen spoken en demonen tegen: geldtekort, Coronazorgen, testen met wattenstaafjes in je neus, de veiligheid van Rwanda, hoe vertel ik het mijn familie, wat hebben we nodig voor een visum, etc. etc. De lijst van problemen lijkt lang en ingewikkeld. Stap voor stap.

Mijn gidsen hebben een heel ander perspectief en lijken ver boven alle aardse zorgen te staan.

‘You have to get the bigger picture, the great story of this time. Because without it you won’t understand your own role, and your own position in this story. You are leading the way. You are the pioneers for the new time, the new age of Aquarius that is breaking.

Taking this role doesn’t mean you need to do a lot of things, it’s more about awareness, about being, about opening up this greater field. Allowing conciousness to merge with the energies of change and tranformation. So people understand the bigger picture as well. That is what they need. As soon as they understand in which story they are, they will know what to do. It will give them more confidence and trust in the process.

Now you have a specific task. As you went to the highest point in the Himalayas to ring the bell of consciousness for the Buddha Meitreya to descend on the earth, you also have to go to the deepest place on earth, the darkest place connected to the earth heart and the earth fire. It’s these creation energies that are most strong, and most powerful, and they can be reached through the spirit of Virunga. Because it is here that earth is opening up and erupting from her core. It’s here that the creation energies are the strongest.

Like we told you before, it’s the four elements – earth, air, water and fire – that live here in their most pure forms and create constantly a new paradise. It’s all the animals, the great mammals, that hold the energy for these powerful elements to emerge to the surface, and they need your help. They need the help from the first woman and the first man, Adam and Eve, to join them in holding the space of Paridaiza.

So together you can unleash the fifth element, the deepest core crystal of Mother Earth, so she can come to the surface and be visible for all humanity to see and to perceive and experience. Because as long as they don’t understand they are part of the Great Mother and the Great Father, they are lost. They think they have to do it themselves, but they don’t. They are children in a greater story, in a greater perspective.
This is your task, to bring this greater perspective, to a group of people who carry the same energies, and who will bring it further down the road. You don’t need to do everything, of course. Everyone has their own part. But you are the conductors of this process and giving it through to a network of other lightworkers. So they can work with it, and they know what to do and be inspired by the information you share with them
.

It only needs pure consciousness to change the story, and to bring healing and completion to it. So the only thing you need to do is your part. Nothing more, nothing less. Put the needle in the right place, together with your team. And sit quietly while the energies of Mother Earth reset themselves. Reshuffle.’

Deel 4

  • Aarde, 200 duizend jaar geleden –

Op een open plek in het oerwoud komt de Raad der Apen bijeen: Gorilla’s, Bonobo’s, Chimpansees, Orangoetans, Ringstaartapen, Bavianen en vertegenwoordigers van nog vele anderen soorten. Er heerst, in tegenstelling to andere keren, een plechtige stilte. De Oudste spreekt. ‘De mensheid heeft gevraagd om te mogen settelen op onze planeet. Ze komen van ver en hebben hun thuisplaneet moeten verlaten. Die is onbewoonbaar geworden doordat ze met hun technologie en wetenschap een catastrofe hebben gecreeërd. Ze vragen of ze hier mogen leven.’
De aap kijkt de cirkel rond.
‘Hoe willen ze hier op aarde komen?’ vraagt een van de apen.
‘Ze zullen incarneren via ons,’ antwoordt de Oudste. Wij zullen hun stamouders worden. Ons DNA zal zich vermengen.’
‘Maar zullen ze zich aan de Wet van de Natuur houden?’ vraagt een andere aap bezorgd. De andere apen vallen hem bij.
‘Dat weten we niet,’ antwoordt de Oudste. ‘Dat is het risico dat we nemen…’

Ik zit halverwege een droom, of is het een visioen? Ik zie de gezichten van de Raad van Apen voor me. Ik kijk hun aan en kniel neer. ‘Vergeef ons… We hebben het helaas verpest als mensheid. We zijn opnieuw terecht gekomen in de hoogmoed. We zijn de Wet van de Natuur vergeten.’
De Oudste kijkt me aan. ‘Geduld, mensjong, we zijn er nog niet. Dit is nog niet het einde…’

Ik word wakker. De droom vervliegt. Misschien was het een fantasie… Ik word me gauw gewaar van de realiteit van de dag. Vanochtend moeten we naar het laboratorium om onze eerste coronatest te doen. We hebben nog vier dagen voor vertrek naar Rwanda. De visa zijn aangevraagd, maar er zijn nog veel open vragen. Test iedere van ons vijf positief? Krijgen we allemaal een visum? Mogen we Europa uit? Komen we allemaal weer levend terug?
Dit is vooral een reis met veel ‘fantoomangst’ zoals ik het noem. Angsten die niet zozeer gebaseerd zijn in de realiteit van de reis zelf, maar die te maken hebben met alle hang ups, zorgen en randvoorwaarden rondom de reis.
Maar dat is wellicht ook symbolisch voor de wereld waarin we leven. We zijn bang, bang voor wat er boven ons hoofd hang. We zitten opgescheept met een onzichtbare vijand die over de hele wereld rondwaart. Doordat we hem – of haar – niet kunnen zien, durven sommigen hun huis niet meer uit. Anderen worden daarentegen opstandig en stellen het bestaan van het virus in vraag.
In plaats van dat alles na de zomer weer ‘normaal’ zou worden, lijkt het erop dat we nog maar in het begin zitten van een achtbaan waarvan het einde niet inzicht is.

Ondertussen proberen we zo goed en zo kwaad mogelijk de reis voor te bereiden. Het innerlijke proces is in volle gang en vraagt veel voorbereiding. Gelukkig is er ook veel steun en snappen veel mensen wat we gaan doen en waarom.
Ter inspiratie kijken Anne en ik drie films: Frozen 2, Vaiana en Black Panther. Wonderlijk hoe kinderverhalen precies weergeven wat we voelen. Frozen 2 gaat over de reis naar de bron van een magische rivier op het noordelijk halfrond; de bron van de rivier bevat alle herinneringen en het geheim van het Vijfde Element. Hoe toevallig…

Vaiana gaat over een meisje dat opgroeit op een Polynesisch eiland. Ze krijgt de opdracht om het hart van Moeder Aarde te herstellen. Ze moet echter eerst langs de woedende Teka, een oergodin die met smeulende lava gooit. Vaiana komt bijna om maar weet met behulp van de halfgod Maui langs Teka heen te varen in haar bootje. Als ze achterom kijkt, ziet ze wat er scheelt. Teka ís de grote moedergodin, die haar hart is kwijtgeraakt en daardoor raast en tiert. Ze geeft het hart terug en de smeulende lava koelt af en wordt vruchtbare aarde. De balans is hersteld. Duidelijker kan het verhaal niet verteld worden…

Maar waarom lijkt het in de grotemensenwereld zo moeilijk om de werkelijkheid onder ogen te zien? We gaan namelijk onverstoord door op de ingeslagen weg. Nog meer techniek, nog meer satellieten om de aarde, nog meer straling, nog meer zelfrijdende auto’s, nog een raket naar Mars etc. Het gemak dient de mens. Maar de aarde raken we kwijt. Begrijpelijk dat veel kinderen in opstand komen. Zij zijn degenen die moeten leven in de wereld die we achterlaten. Een dor landschap, voorzien van alle techniek maar zonder bijen, leeuwen, apen, neushoorns, giraffen, olifanten, insecten, vogels en vissen. Hoera, we zijn beschaafd.

De film Black Panther gaat over een onzichtbare kracht die in het hart van Afrika huist. De film vertelt hoe het fictieve land Wakanda het geheim herbergt dat onze wereld kan redden. Vreemd genoeg is de acteur die de held van de film speelt – Black Panther – net overleden aan darmkanker. Wat een akelige ironie…

Een andere film drukt ons op de pijnlijke situatie waarin we als mensheid verzeild zijn geraakt: we gaan voor het eerst naar de bioscoop na zoveel maanden en zien de Science fiction film TENET. Een overdonderend verhaal van geweld, geluid, mannen in snelle auto’s, de bekende Russische schurk die plutonium heeft, de labiele vrouw die gered moet worden, gehannes met tijdlijnen en de dreiging van een Derde Wereldoorlog die voorkomen moet worden. Hoe bizar en cliché allemaal. We kunnen er geen chocola van maken.
Wat me echter wel intrigeert is het getal vijf dat in de hele film voorkomt. De draaideur van de tijd bevindt zich in een Pentagon, een vijfhoekig gebouw. De figuren in de film corresponderen allen met namen uit een mystiek anagram dat al eeuwen bestaat en dat uit vijf woorden van vijf letters bestaat: SATOR AREPO TENET OPERA ROTAS. Zet deze woorden in een vierkant en hoe je het ook leest, er staat hetzelfde. Het betekent zoiets als ‘de Alchemist die het Wiel van de Tijd beheert.’

We verlaten de film voor het einde en en zoeken een rustiger plek op. Ik denk terug aan een channeling die ik vorig jaar kreeg rondom de Tempel van de Vijf Elementen…

‘We greet you with the utmost reverence and we’d like to tell you about the purpose of the Temple of the Five Elements. It is not a physical building, it is a star constellation, a star portal in time. It’s coming towards you in a few years from now and it’s an opening for the population of earth – to move through it, to move through this portal into another dimension. Because you are locked in a timeline that is ending and you experience the beginning of the end.
But there is a way to move out of this timeline by following the path we have laid out for you. It is not, as we have told you before, a technical solution, it’s spiritual solution. It’s a way of evolving the mind and the soul of humankind, of human beings into another space-time frame by awakening the heart. It is this energy that is able to move you through the portal.
Number 5 is the number of humankind. Four are the elements and the fifth is the soul where love’s coming in, which makes you function in another way. It is also the moment of five stars aligning themselves and creating a portal in time, a quincunx.

So, we’ve been trying to tell you this long story by giving you pieces of information that help you to unlock the power of the heart.
It’s not something you can do rationally. You have to feel your way through it. So the heart can open up. Connect to others, so you become one species, one soul, one race. The answer is One. If you know how to create this oneness, the gate of the five elements will open up and you can move through smoothly. We’ll be there on the other side to welcome you home.


Deel 5

Zodra we drie dagen voor vertrek naar Afrika de Corona test gedaan hebben, verandert onze stemming. De angsten verdwijnen, het vertrouwen zegeviert. We hebben weliswaar de visa nog niet, en weten ook niet of en hoe we door de douane kunnen, maar we hebben er zin in. Marcel N. heeft te horen gekregen dat zijn nieuwe opdrachtgever – hij begint aan een nieuwe interim opdracht – er mee instemt dat hij 14 dagen later begint in verband met de Afrikareis. Sterker nog; ze zijn zelfs geïnteresseerd in de reis en wensen hem veel succes. Plotseling lijkt alles vanzelf te gaan. Wellicht waren al onze zorgen inderdaad niets anders dan fantoomangsten…

Ik doe voorafgaand aan de reis enig onderzoek naar de geschiedenis van Rwanda. Het land staat bekend om de genocide tussen de Tutsi en de Hutu’s, maar wie wie is en waarom, weet ik allemaal niet. In een kort filmpje op Youtube legt iemand uit hoe het waarschijnlijk allemaal begon. De Duitse overheerser gebruikte net als veel koloniale machten de beroemde ‘verdeel en heers’ tactiek. Ze verdeelden het volk in de boeren – de Tutsi’s – en de elite -de Hutu’s – en moedigden de strijd en verdeeldheid aan. In de decennia daarna laaide het geweld tussen beide groepen diverse keren op. Het land werd opgesplitst in Burundi en Rwanda, maar ook dat mocht niet baten. De Hutu minderheid kwam in Rwanda aan de macht en de vrouw van de president wakkerde via een radiokanaal de haat tegen de Tutsi’s jarenlang op. Ze organiseerde een jonge, goed georganiseerde militia. Toen haar man terugkwam van een Afrikaanse conferentie en zijn vliegtuig werd neergeschoten, (door wie is nog steeds onbekend) stonden de militia direct paraat. In een periode van 100 dagen vond een genocide plaats die zijn weerga niet kende. Met machetes werd 1 op de 10 Rwandese bewoners afgemaakt; de rest sloeg op de vlucht. Buitenlandse mogendheden trokken hun handen er vanaf en vluchtten in allerijl. Uiteindelijk wist een Tutsi bevrijdingsleger een einde te maken aan de genocide en de leider ervan – Paul Kagame – herstelde de rust in het land. Hij is de nieuwe president en het land doet er alles aan om zijn diepe wonden te herstellen. Het voelt spannend om er naar toe te gaan.

De heenreis verloopt inderdaad zonder noemenswaardige problemen. We rijden met 2 auto’s naar Frankfurt, checken in op een lege luchthaven en beginnen onze vlucht laat in de avond richting Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië. Daar zijn we in februari geëindigd toen we naar de bron van de Blauwe Nijl gingen. Het voelt passend om hier de draad weer op te pakken. We hebben vijf uur overstap tijd en komen vroeg in de ochtend aan. Het is fijn om weer op Afrikaanse bodem te landen. Ik ben zo’n keer of 5 in Ethiopië geweest en vind het een van de mooiste landen op aarde…

We besluiten op de luchthaven de bekende Ethiopische koffieceremonie te doen voor we weer verder reizen. Een vrouw in traditionele kleding zit op een krukje, bakt en stampt de verse koffiebonen in een zwarte kolf, en schenkt de koffie uit in kleine kopjes. Hoewel koffiedrinken de allergewoonste zaak van de wereld is geworden, vermoed ik dat het in oorsprong een van de oudste ceremonieën ter wereld is. Net zoals tabak vroeger alleen in ceremonies werd gebruikt om de spirits op te roepen, zo is koffie een sjamanistisch middel om de geest ‘wakker te maken’. Waar tabak meer verbonden is met de ‘spirit van de Vader’, zo is koffie verbonden met de spirit van de aarde: de ‘Grote Moeder’. We knappen er inderdaad alle vijf van op, want een nacht slapen in een vliegtuig geeft altijd een brak gevoel. Anne voelde zich bij aankomst niet lekker door een tekort aan lucht, water en verse zuurstof. Monique heeft last van buikloop. Mijn lichaam voelt aan als een slappe pop. We doen een kleine mediatie en voelen opnieuw de uitnodiging van de voorouders om deze reis te maken. We hebben echter nog geen idee wat ons te wachten staat. Zoals vaker hebben we de roep van de ziel gevolgd, maar een uitgewerkt reisprogramma zit er niet bij. Dat komt ongetwijfeld ter plekke.

Het tweede gedeelte van de vlucht, van Addis naar Kigali, vindt bij daglicht plaats. Ik zit bij het vliegtuigraam en zie uitgestrekte bruine vlakes, droge rivierbeddingen en enkele meren. Naarmate we dichter bij Rwanda aankomen wordt het landschap steeds groener en heuvelachtiger. We bereiken de oerwouden van de evenaar. Hier is water in overvloed.

Op de kleine luchthaven in Kigali wordt streng gecontroleerd op corona. Tot nog toe valt het aantal besmette mensen mee in Rwanda en dat willen ze liefst zo houden. Mondkapjes zijn overal verplicht en iedereen houdt zich eraan. We moeten als buitenlanders eerst naar een quarantaine hotel waar een volgende test wordt uitgevoerd. Dan pas mogen we verder het land in.

Op weg van de airport naar het hotel stapt een jonge man bij ons in. Hij komt uit Ethiopië en zijn verhaal doet ons schrikken. Hij vertelt dat 2 maanden geleden een Ethiopische zanger vermoord is. Als reactie daarop braken etnische onlusten uit. Zo’n 250 mensen werden vermoord, en diverse winkels werden in brand gestoken. Tigray tegen Oromo, Islam tegen Christenen, etc. etc. Ethiopië is een melting pot van stammen, volken en meer dan 80 talen.
De jonge man in onze auto vertelt dat hij zijn land ontvlucht is uit angst voor het komende geweld. Hij is bang voor nieuwe etnische zuiveringen, moordpartijen en wellicht een genocide. De angst klinkt door in zijn stem…

Als we ’s avonds op het terras naar de zonsondergang kijken met uitzicht over Kigali overvalt ons de rust. Kigali ligt er stil en vredig bij. Van de Rwandese genocide zo’n 25 jaar geleden is niet veel meer te merken. Maar de dreiging van een mogelijke genocide in Ethiopië baart me grote zorgen.
Ik denk terug aan vorige reizen, waarin ik met een genootschap van vijf reisde en waarin eveneens een ramp dreigde. Tijdens de reis naar Noord Korea in 2016 nam de spanning tussen Trump en Kim Yong Un steeds verder toe. Een mogelijke (kern)oorlog hing in de lucht, maar door een wonderlijke samenloop van omstandigheden werd het gevaar afgewend.
In 2019 ging ik met een reisgezelschap van vijf naar de Himalaya’s, en bij aankomst brak er een oorlog uit tussen India en Pakistan. Ook deze oorlog eindigde met een sisser.
Om een verband te leggen tussen de goede afloop van deze crises en onze reizen vind ik nogal tricky en hoogmoedig, maar ik kan het ook niet helemaal ontkennen. Zou het kunnen dat we door een hogere macht worden ingezet om een voertuig voor heling en genezing te zijn? Dat iedere reis een ceremonie is om de balans te herstellen? En is dat opnieuw de reden van de huidige reis? Grote vragen, waar ik het antwoord nog niet op durf te geven.

Die balans is echter nu meer dan ooit nodig in de wereld. Het lijkt er de laatste tijd namelijk op dat iedereen met iedereen in conflict is. Alsof het Coronavirus alle boosheid, woede, haat, angst en onlusten aan het licht heeft gebracht die lang onder de oppervlakte hebben liggen sluimeren. Iedere keer proberen de krachten van dualiteit en strijd, etnische verschillen of religieuze of spirituele voorkeur de mensheid weer uit elkaar te drijven, en iedere keer vraagt het een bewuste keuze: Het verbinden van hart tot hart, en te zien dat we allemaal één zijn: kinderen van dezelfde moeder aarde.

Maar hoe moeilijk is het in de praktijk? Ooit had ik zelf een conflict met een goede vriend. Ik verweet hem dat-ie gelogen had en de gevolgen niet zag van zijn handelen. Uit boosheid en teleurstelling nam ik uiteindelijk afstand van hem. Het duurde echter geruime tijd voordat ik doorhad wat mijn eigen schaduwkant was in het verhaal. Een pijnlijke en nederig makende ervaring… Hoe moeilijk is het om je hoofd te buigen en je eigen onvermogen en blinde vlek onder ogen te zien? Als ik het hele verhaal van Rwanda en Ethiopië overdenk besef ik dat iedere oorlog wellicht begint met een simpele broeder c.q. zusterstrijd. Kaïn en Abel. Osiris en Set. Hagar en Sarah. Mufasa en Scar. Maar de verhalen leren ons ook altijd dat er een mogelijkheid tot verbroedering is, tot heling, tot verbinding en vergeving. Hoe vinden we de graal, de beker van heling, of de Ark van het Verbond? Hoe kunnen we de strijd in ons eigen hart tot rust brengen, onszelf vergeven en heling brengen voor onze eigen ziel?

We trekken allemaal een tarotkaart terwijl de nacht valt. Een kaarsje in het midden van ons altaar houdt moedig stand met een heel klein vlammetje. We bespreken allemaal wat ons bezighoudt en wat ons raakt. Zoals zo vaak aarzel ik aan het begin van een reis. Klopt het wel dat we gegaan zijn? Sommige mensen hadden het ons afgeraden om te gaan. Anderen vonden het te gevaarlijk. Hoe weet je het verschil tussen de roep van de ziel en pure waanzin? Het is namelijk nogal bizar om in coronatijd naar Rwanda te reizen.

De kaart die ik trek heet ‘Panthera,’ oftewel ‘Black Panther.’ De tekst luidt als volgt:
‘This card is to encourage us to believe that our action in the world will have a positive and real effect. There are situations where your voice, your courage and your fearless determination are needed. You will make a difference. Cast helplessness or despair aside and find the fighter within. Fight for that which needs defending with all your heart. Do not yield.’


Deel 6

Er is een theorie die zegt dat sommige mensen op aarde worden geboren en zich toebewegen naar het licht. Andere mensen komen van het licht en incarneren steeds verder in de aarde: van kruin naar kruis. Ik weet niet of de theorie klopt, maar ik behoor geloof ik tot de laatste categorie. Ik ben mijn hele leven al aan het afdalen, oftewel aan het incarneren. Met het licht heb ik niet zo’n probleem, maar het op aarde zijn vind ik soms reuze ingewikkeld.
Ook geografisch daal ik steeds verder af: Als Europa, het Midden Oosten en Afrika één groot lichaam vormen, met Europa als het hoofd, het Midden Oosten als de buik, en Afrika als het bekken en de benen, dan reis ik steeds verder ‘naar beneden.’

Zo’n twintig jaar geleden reisde ik met mijn ouders naar Egypte. Het was de eerste van vele reizen langs de Nijl, een rivier die me in de afgelopen 20 jaar zeer fascineerde. Ook hier ging de reis steeds verder naar het zuiden: van de monding van de Nijl bij Alexandrië, naar de pyramides van Gizeh, vervolgens Amarna, de stad van Echnaton en Nefertiti; via Luxor, de oude stad van de farao’s; naar Aswan, de zuidelijkste stad van Egypte. Daarna volgde afgelopen jaar reizen naar Nubië en in februari naar Soedan. De reis naar het zuiden leidde eerst naar de bron van de Blauwe Nijl in Ethiopië.

Met deze reis naar Rwanda komt het laatste stuk in zicht: nog verder zuidelijk, dieper Afrika in om te eindigen bij de bron van de Witte Nijl.
Onderweg vond echter een interessante ommekeer plaats. In Aswan ontdekten we dat het zuiden ‘upper Egypt’ wordt genoemd, en het zogenaamde ontwikkelde noorden ‘lower egypt.’ Oftewel: hoe dichter bij de bron, hoe ‘hoger’ je komt. Niks geen afdaling. Integendeel: zodra je naar de bron reist, reis je naar het land van de Goden. Uiteraard heb ik het altijd van bovenaf bekeken: vanuit het blanke ‘ontwikkelde’ Europa. Afrika ligt ‘beneden’, ook op de kaart. Met andere woorden: onderontwikkeld. Maar hoe zou het zijn als we het omkeren: Afrika als hoog bewust land dat de oerkennis nog bewaard heeft. En Europa die daar steeds verder vanaf is geraakt; verder weg van de bron…

Misschien ligt de uiteindelijke waarheid wel ergens in het midden: in de verbinding, de ontmoeting tussen hoog en laag, tussen kruis en kruin in. Precies in het midden ligt het hart, dat kruin en kruis verbindt.

Zoals het hele traject van 20 jaar er een was van vele fasen en initiaties, zo is ook deze reis er een van diverse ‘poorten’ en beproevingen. Iedere keer wordt van ons gevraagd te wachten, af te stemmen en innerlijke of uiterlijke hindernissen te nemen om door te mogen naar de volgende fase van de inwijdingsweg. We zijn blij als we uiteindelijk in Kigali aankomen en daar de laatste coronatest moeten doen. Als ieder van ons groen licht krijgt, komt Gasore ons ophalen. Hij is de jonge manager van het hostel dat we geboekt hebben. Beetje op goed geluk, omdat we geen idee hebben waar we heen gaan.
De eerste ontmoeting met hem is allerhartelijkst. Hij is zelf met zijn bus naar Kigali gekomen om ons op te halen en in de bus leren we al het een en ander van zijn achtergrond. Claudia blijkt niet zijn partner te zijn, maar de oostenrijkse vrouw die hem geholpen heeft om zijn eigen leven op te bouwen. Er zijn veel wezen in Rwanda als gevolg van de genocide, en samen hebben ze een project gestart om kinderen te helpen: future for Kids. Het hostel is daar een onderdeel van, zodat jonge mensen kunnen oefenen om hun eigen geld te verdienen.

Onderweg stoppen we bij een rivier, een van de toestromen van de Nijl. We komen dichter bij de bron…
Na twee uur rijden kondigt Gasore trots zijn gebied aan: we zijn in Musanze, de hoofdstad die in het midden van de vallei ligt aan de voet van de acht vulkanen. We kunnen de bergen nog niet zien, want er hangt permanent een dichte mist omheen.

Het hostel van Gasore heet ‘Isange Paradise Resort,’ wat zoiets betekent als ‘voel je thuis in het paradijs.’ Dat is niets teveel gezegd, want de kamers waar we verblijven liggen rondom een prachtige tuin met vele soorten bloemen, bomen, palmen, struiken en de meest uitzonderlijke vogels: van kleine kolibries, gele, groene, oranje en blauwe vogels, tot grote arenden die in de lucht zweven.
Naast het restaurant is een vuurplek waar we ons altaar van maken. We plukken bloemen, zetten beeldjes neer en langzaam ontvouwt zich een steeds krachtiger plek die ons zoveel openbaart van het gebied.

Van onze gidsen hebben we gehoord dat we vooral geduld moeten hebben. Niet teveel vanuit wilskracht doen, maar het plan zich laten ontvouwen. Wat helpt is dat een van onze gastvrouwen ‘Patience’ heet. De ander heet Elisabeth. Ze zijn alletwee onderdeel van het project ‘Future kids’. In het begin zijn ze nog erg terughoudend, maar gedurende de dagen wordt het contact steeds losser. Aan het einde staan we samen te dansen op het podium van de groepshal.

Er is nog een derde persoon op het terrein; een jonge man die geen benen heeft. Hij heeft via het project een operatie ondergaan en kan nu op krukken lopen. Hij blijkt te behoren tot de derde stam van Rwanda: de Twa.
Ik had er thuis al over gelezen: de Twa zijn een jagersvolk dat tot de vorige eeuw in het oerwoud leefde. Ze zijn de oorspronkelijke bewoners van het gebied. Ik had gehoopt dat we op de een of andere manier met ze in contact konden treden, omdat ze vermoedelijk een sleutel voor ons hebben om een volgende poort te openen. Maar dat ik zo snel een van hen zou treffen had ik niet verwacht.

Gasore vertelt dat een van zijn projecten bij de Twa is: Future for Kids helpt 15 Twa-families om grond te kopen, te bewerken en een bestaan op te bouwen. Tijdens de genocide werden velen van hun stam gedood. Ze zijn als het ware de zigeuners van Rwanda; uitgestotenen en veracht. We vragen Gasore of we een keer met hem mee mogen naar de Twa.

Daarnaast winnen we informatie in over het Virunga park, maar de moed zakt ons in de schoenen als we horen wat de toegangsprijs is van het park: 1500 dollar per persoon. Bizar. Hier komen blijkbaar alleen de aller-, allerrijksten om een soort exclusieve safari naar de laatste 350 gorilla’s in het woud te ervaren. We besluiten het hele idee te laten varen en te kijken waar onze weg naar toe leidt. Iedere dag stemmen we af, en nemen we de tijd en rust om ons eigen proces te verkennen. Wat voelt kloppend? Wat is er aan de orde? wat wil de spirit? We hebben het hele hostel voor onszelf en kunnen volledig en veilig ons proces doormaken.

Een eerste wandeling door de omgeving stelt me niet direct gerust. De sprankelende spirit van Afrika wordt hier nog overschaduwd door een diepe angst en argwaan. Sommige mensen groeten ons hartelijk, anderen kijken ons stilletjes aan. Af en toe komen we een militaire patrouille tegen die er niet bepaald zachtaardig uitziet. Achter de positieve en opbouwende voorkant van Rwanda zien we een wat donkerdere achterkant: een strakke, militaire en nogal dreigende macht bewaakt angstvallig de goede orde. Dat wordt geschraagd door de Christelijke kerk, die hier een grote invloed heeft.

Ik bedenk me na de wandeling dat Rwanda lijkt op het Nederland van 1970, 25 jaar na de tweede wereld oorlog. Het gaat om wederopbouw, het geloof heeft een grote invloed, er zijn strakke normen en waarden, en iedereen past er voor op om niet uit de pas te lopen. Je moet hier niet te gek doen of te veel afwijken. Daar is nog geen ruimte voor, zo lijkt het op het eerste gezicht. Het geeft me opeens een heel ander perspectief op mijn eigen leven: ik was in 1970 vijf jaar en zie opeens de lange weg die ikzelf – en met mij heel Nederland – afgelegd heeft in de afgelopen 50 jaar. We hebben zoveel meer vrijheid, diversiteit, openheid, inzicht en heling. Zoveel zelfs dat we nu soms doorschieten en niet meer weten hoe het was toen we al die vanzelfsprekendheden niet hadden. Het lijkt alsof we in deze tijd van crisis direct van de leg raken als het even wat moeilijker wordt.

We nemen de tijd om te acclimatiseren in onze nieuwe omgeving en maken enkele kleine tochtjes. Bij de office van het Virunga park horen we over een ‘traditional healing village’ iets verderop, dichter bij de vulkaan. Het dorp heet Kinigi en het wordt al gauw duidelijk dat daar de volgende ‘poort’ is. Het is tevens dichter bij de Twa. We bereiden ons innerlijk voor: Wat heeft deze poort voor ons zelf te betekenen? Voor mij gaat het over een volgende stap in het nemen van mijn leiderschap. Maar ik krijg ook een waarschuwing. Ik moet eerst nog verder genezen, ontvangen, uitrusten voor ik aan het volgende kan beginnen. Mijn hart is nog steeds niet goed hersteld van de Coronavirus.

Als we de volgende dag op pad willen gaan blijkt dat Elisabeth, een van de twee gastvrouwen, alles al geregeld heeft. Een busje staat gereed met een jonge chauffeur die is opgegroeid in Congo. Zijn ouders waren gevlucht uit Rwanda tijdens de genocide. Zo heeft ieder hier een verhaal. De wond is nog vers.
Na een lange asfaltweg slaat het busje af, een rotsig zandpad op. We hobbelen over de flank van de vulkaan. ‘African massage,’ zegt onze chauffeur.

Een uurtje later stappen we uit bij een dorpje dat onderdeel is van hun project. Uit een aantal hutten komen vrouwen en kinderen aangelopen. Bankjes worden klaargezet in een ronde open hut. Iemand komt met een trommel aanlopen. En dan gebeurt het: een van de vrouwen, die duidelijk de baas is, begint op de trom te slaan en de rest van het dorp valt in. Een ongelooflijke en magisch spektakel van dans en muziek ontvouwt zich voor onze ogen. De levensvreugde en plezier overdondert ons. Ik verberg mijn hoofd in mijn handen, omdat ik zo moet huilen. ‘Dit is waarom we gekomen zijn, schiet door me heen. ‘Dit is de bron.’ We worden uitgenodigd om mee te dansen en ieder van ons springt spontaan op. Een kracht die groter is dan onszelf stroomt door ons heen en opent ons hart. Ieder van ons is diep ontroert. Na afloop, als de muziek en de dans is gestopt, sta ik op en bedank de vrouwen en vertel ze waarom we gekomen zijn: om hiervan getuige te zijn; dat we op zoek zijn naar de oorsprong, en dat we in het contact konden ervaren dat we allemaal één zijn.

Als we later verder rijden, beduusd en betoverd, besef ik pas waar we geweest zijn: dit was het dorp van de Twa, en met hun dans en levenskracht hebben ze ons een zegen gegeven.

Elizabeth leidt ons verder over de vulkaan naar een meer. Daar ligt een bootje dat ons naar de overkant van het meer brengt waar we uiteindelijk lunchen in een hotel. Vanuit het schiereiland kijken we uit op de voet van de vulkaan. De vulkaan heet Muhabura en betekent ‘de Gids’ of ‘de Wachter’. De rest van de berg is nog steeds gehuld in mist en wolken.

’s Avonds valt er nog een kwartje als Marcel een oude kaart tevoorschijn tovert. Het meer waar we op voeren vormt het begin van een van de toevoerrivieren van het Victoria meer. Als we afstemmen krijgen we de volgende informatie door van mijn gids:

‘Truth is in plain sight, yet it is unseen to the eye. This is true for all of life, but especially in this situation, where you are looking for the source. It is from Mount Muhabura that the highest source of water comes down to earth. It is not only fire that comes from deep within the earth, but also the water that is pushed up towards the mountain and then comes out and flows down into the world.
Yet the mountain is clouded and shrouded in the mist. You are so deep into the web of life that you cannot see the overall picture yet. Take your time to rest and digest. Cause you have past the test. Now it’s just waiting for the revelation to connect the dots, to bring all the pieces of the puzzle together. Then you will see the bigger picture.
Nothing needs to be done. Just relax and let your bodies rest, so your mind will be set free. Because beyond the source of water on earth, there is a higher source, a celestial source. It’s the River of Life coming to this planet.
So go beyond and into the dream time, because there you will find the answers you are looking for.

Mystery unveiled. We are closer than you think. We are you and you are us. Shalom.’ (09/09/2020, Isange Paradise Resort, Musanze)


Deel 7

Terwijl wij met een team van vijf naar het hart van Afrika reizen, is er een heel team van een paar honderd mensen, veelal vrouwen, die van huis uit mee afstemmen. Vrouwen, en soms ook mannen, die het ‘collectieve veld’ meedragen, in hun hart, in hun baarmoeder, in hun dromen. De afgelopen 20, 30 jaar zijn er steeds meer mensen gekomen die begrijpen wat het is om energetisch werk te doen voor de aarde en voor de mensheid. Het zijn de vroedvrouwen cq. mannen van de nieuwe tijd, of noem ze lichtwerkers of sjamanen. De naam maakt niet zoveel uit. Veelal zijn het mensen die in stilte werken, die geen grote carriëre in de buitenwereld hebben, maar innerlijk het werk doen dat nodig is om de mensheid naar een volgende fase in de evolutie te brengen. Een cruciaal werk dat vaak niet gezien of gewaardeerd wordt, omdat het zo vreemd is voor onze westerse mind.
Daarnaast zijn er velen geweest die financieel hebben bijgedragen aan deze reis. Stille vennoten die het mogelijk maken dat ik dit werk kan doen, samen met een vaak wisselend team van mensen die al vele jaren meereizen. Waar ik vroeger dacht dat ik ‘alleen’ was in dit vreemde, onbegrijpelijke werkveld, zo weet ik dat er tegenwoordig een heel leger aan lichtwerkers is over de hele wereld die hetzelfde werk doen, allemaal in verbinding. Wat een magische kracht om dit samen te doen!

Ik denk terug aan een grote ‘opstelling’ tijdens de kerstworkshop in december, waarin de huidige situatie en crisis in de wereld werd opgesteld… Een vrouw nam het voortouw en stelde alle betrokken partijen op: de rijken der aarde oftewel de 1%, de lichtwerkers, de natuur en alle gewassen, de dieren, het ‘hart van de aarde’, het aarde magma, de mannen, de vrouwen..

Toen de 60 rijkste mensen in de wereld in het midden van de opstelling werden neergezet veranderde het harmonieuze midden van de cirkel in een chaos die eerder leek op het slagveld van een oorlog. Het licht ging uit, de chaos werd groter, en de emoties liepen steeds hoger op. Iedereen aanschouwde hoe de wereld een steeds grotere puinhoop werd, en we vroegen ons af wat te doen, ieder vanuit zijn rol of representatie. De situatie leek hopeloos. Ik was representant van het aardehart en besloot uiteindelijk het hart uit de opstelling weg te halen en verliet de zaal. Er was niets wat ik kon doen dan wachten. Ik ging beneden een kopje thee drinken. Boven mijn hoofd – in de tempelzaal – ging de opstelling door en ik hoorde van deze en gene dat zich een vurig proces afspeelde. Anne, ,mijn lief, had het voortouw genomen samen met andere vrouwen. De 1% werd door de lichtwerkers gevraagd het midden van de opstelling te verlaten. Niet door ze eruit te schoppen, maar door ze een andere rol te geven: wellicht konden ze met al hun geld bijdragen aan het grote proces van verandering op aarde. Dat vonden ze goed. Ze hadden weliswaar wel veel geld en macht, maar wisten ze geen raad wat er mee te doen.
Ook tussen de mannen en vrouwen speelde zich een heel proces af. De vrouwen werden steeds bozer over de situatie, en de mannen leken het steeds minder te begrijpen. De vurige vrouwen namen de leiding en de bedremmelde mannen stapten wat achteruit. Maar ook hier begrepen we allengs dat de waarheid niet lag in het mannelijke óf het vrouwelijke, maar in het ‘samen’, de ontmoeting, de verbinding tussen man en vrouw.
Toen ik uiteindelijk, na een uur of twee, weer boven kwam zag ik de hele groep van zo’n 22 deelnemers knus bij elkaar zitten rondom het midden: er was een bed van stro en het hele tafereel leek op de allermooiste kerstkribbe die ik ooit gezien had. Er straalde zo’n liefde van uit dat de tranen over mijn wangen liepen. Met veel respect voor het hele proces en ieders rol erin legde ik het aardehart opnieuw in het midden neer.

Tijdens de reis naar Rwanda besef ik dat we nog steeds in dezelfde opstelling zitten: We zijn het ‘aarde hart’ kwijt. De wereld wordt een chaos. De natuur heeft te lijden. De 1% zitten in het midden en hebben de macht maar weten niet wat te doen. De vrouwen worden steeds bozer en nemen de leiding. De mannen zijn verward en wachten af. Misschien wordt het tijd dat de lichtwerkers in gesprek gaan met de 1%.
In de reis naar het hart van Afrika voel ik hoe het gaat om de het aardehart weer terug te brengen. Dat we door alle lagen van geschiedenis heen terug moeten keren naar de oorsprong, waarin we als mens nog in harmonie met de natuur leefden. De dieren, in dit geval de laatste gorilla’s in het wild, en alle andere apen en dieren van het oerwoud, dragen de kennis van de bron. Zij zijn degenen die de wijsheid bewaard hebben die wij als mens zijn kwijtgeraakt. De inheems bevolking, zoals de Twa, hebben eeuwenlang deze kennis overgedragen, van generatie op generatie, maar als we niet snel naar ze luisteren en ze serieus nemen, kan het zijn dat we alles kwijtraken wat ons lief is. Het voortbestaan de aarde hangt aan een zijden draad. Het is aan ons, als mensen, om de verantwoordelijkheid te nemen om te herstellen wat we kapot hebben gemaakt. De aarde kan niet zonder de mens, en de mens kan niet zonder de aarde. Wij zijn haar kinderen, haar hart en ziel, haar ultieme creatie. Met ons bewustzijn kunnen we ontzettend veel, ten goed en ten kwade.
Het is tijd dat we onze plek innemen in ‘The Circle of Life’, niet boven de aarde en de dieren, maar als onderdeel ervan, in harmonie met de rest van de schepping.

In een doorgave kreeg ik de volgende boodschap:

“Je zou kunnen zeggen dat er op aarde een proces gaande is, waarin er steeds meer mensen wakker worden en steeds meer mannen en vrouwen hun persoonlijke leiderschap op zich nemen, zich hun eigen taak herinneringen, hun zielentaak, in het grotere proces van verandering en evolutie. Want iedereen voelt, bewust of onbewust, dat er grote golven van verandering gaande zijn in de wereld. Dat datgene wat ons tot nu toe gedreven heeft niet langer meer functioneert, of niet langer meer effectief is. En dat we als het ware het heft in eigen handen moeten nemen, volwassen worden, los van de vader- en moederenergie die deze wereld hebben neergezet. Het is als het ware het ontwaken van de mensheid in zijn eigen zijnskracht.
Je zou kunnen zeggen dat er een proces van drie geboortes plaatsvindt: de geboorte uit de moeder, waarin de mensheid wakker wordt uit het collectief, uit het groepsgevoel; de geboorte uit de vader, waarin je wakker wordt uit het systeem, uit de matrix; en de derde geboorte uit het zelf, waarin je weer volledig je eigen zielenkracht neerzet op aarde. Ieder op zijn eigen manier, ieder in zijn eigen verantwoordelijkheid. De kunst bestaat er vervolgens in om je te verbinden met anderen en te kijken wat jouw taak is binnen het grotere geheel en hoe je jouw aspect kan verbinden met de aspecten van de anderen. De mensheid staat als het ware voor een groepsopdracht, een collectieve zielentaak om de wereld door te geven aan de volgende generaties.”


Deel 8

Omdat de toegang tot het park met de gorilla’s uitgesloten is in verband met de hoge entree kosten bedenken we andere manieren om dieper contact met de natuur te maken. De meest simpele is de paradijselijke tuin van de hostel waarin we verblijven. Al onze kamers liggen rond de tuin. Overal bloeien bloemen, vliegen vogels en de tuin doet de naam van ons hostel eer aan: Isange Paradise Resort. Oftewel: wees welkom in het paradijs. We maken een altaar rondom de ‘Apenboom’ die precies in het midden van de tuin staat. Als we met zijn vijven afstemmen moet ik terugdenken aan wat mijn gids had gezegd: “Go beyond and into the dreamtime, because there you will find the answers you are looking for.”
Maar hoe betreed je de ‘dreamtime’? Sommmige inheemse volken gebruiken bewustzijnsveruimende middelen om de wereld van de ‘spirit’ te betreden, zoals Ayuahasca, paddestoelen of cactussap. Anderen, zoals de Soefi’s doen het door dansen en wervelen. Sommigen gebruiken intense rituelen of visionquests om naar de andere dimensie te reizen, en in de Keltische traditie ging men naar heilige plekken waar de sluiers dunner waren om de ‘Otherworld’ te betreden. Maar hoe je dat hier in Rwanda doet, zou ik niet weten. Het land is strikt christelijk en is veel van zijn originele tradities verloren. De inheemse Twa hadden ons een klein inkijkje gegeven in hun cultuur via de dans en de muziek, maar daar hield het mee op. Zou er een manier zijn om dieper contact te maken? We weten het niet, maar de dag in de tuin geeft rust, plezier en ontspanning. ‘Take your time to rest and digest,’ had mijn gids gezegd. ‘Nothing needs to be done. Just relax and let your bodies rest, so your mind will be set free.’
Hoe moeilijk is het om gewoon te wachten, niets te doen en erop te vertrouwen dat de spirit ons leidt op het juiste moment. Ik schrijf een stuk aan mijn reisverslag en ieder van ons geniet van de stilte.

Aan het eind van de middag besluiten we een wandeling naar het dichtsbijzijnde stadje Musanze te maken. En terwijl we langs de weg lopen gebeurt het: de dreamtime opent zich, maar niet bepaald op een prettige manier. Als Monique en ik op een brug staan waar een rivier onder doorloopt, zien we allebei hetzelfde: Beelden van verminkte lichamen die in de rivier zijn gegooid. We staan er even bij stil en lopen dan door. Maar het proces is in gang gezet. Ik krijg een steek in mijn borst en mijn hart slaat op hol. De rest van de wandeling lukt het me niet om rustig te worden en ik zak steeds verder weg in een andere realiteit. In eerste instantie denk ik dat ik ziek ben, en als ik later bij thuiskomst op bed ga liggen begint het proces steeds intensere vormen aan te nemen. Monique ligt intussen met darmklachten op bed. Ook zij is aangeraakt door de beelden. Ik kan steeds moeilijker ademen en als Anne later vraagt hoe het met me gaat, kan ik nauwelijks antwoorden. Ik ben inmiddels al ver weg, ergens in the ‘dreamtime’, maar dan eerder een nachtmerrie als een droom. Ik heb het benauwd en ben bang dat ik opnieuw Corona verschijnselen heb.
Dan opeens moet ik denken aan de vrouw van de Twa, die op de trommel sloeg bij de dansceremonie. Na afloop had ze ons haar huisje had laten zien. In twee donkere, lege en berookte kamers stonden een bed en een aantal stenen waarop het eten werd gekookt. In gedachten ga ik op het bed liggen. De vrouw zit bij de kookpot en doet een hand bladeren in een pan met kokend water. Ze kijkt naar me met diepe doordringende ogen. ‘Nog even volhouden,’ zegt ze. ‘Het is nog niet klaar.’ Ze roert in de pan, en gooit er nog wat bladeren bij, tot het een groenig brouwsel is. Inmiddels zit Anne nog steeds aan mijn zij in de kamer van het hostel, maar mijn ziel dwaalt ergens anders.
De vrouw geeft me het brouwsel te drinken. ‘Kivu bier,’ zegt ze. Ik herinner me opeens dat de Chimpansee sjamaan me gezegd had Kivu bier te drinken. Het is dus geen bier, maar een bewustzijnverruimend middel van planten uit het oerwoud. Ik raak steeds dieper in trance. Inmiddels is ook Marcel C. aan mijn bed komen zitten en houdt mijn hand vast. In de gewone wereld voel ik me hondsberoerd, maar in de zielenwereld begrijp ik steeds beter wat de bedoeling is. Ik moet me overgeven aan het proces, wat er ook gebeurt. ‘You don’t come here to heal, but to bé healed,’ herinner ik me opeens een uitspraak van enkele weken geleden toen ik het Afrikaans museum bezocht.

In die andere wereld – the dreamtime – vervolgt het proces zich. Het ‘Kivubier’ brengt me nog dieper de wereld van de spirits in. Ik zie hoe mijn lichaam door een groep apen over hun schouder wordt meegenomen. Op een open plek in het oerwoud stoppen ze. Aan de rand van de open plek staat de Levensboom. De apen sluiten mijn lichaam aan op het energetische web van de boom en tientallen leden van de Twa komen rond de boom zitten. Ze beginnen een lang en ritmisch gezang en bewegen met hun lichaam heen en weer, alsof ze een soort golf vormen rondom de boom en mijn lijf. Ze voeren een healing uit waarbij mijn ziel opnieuw verbonden wordt met de oerkracht van de natuur. Ik denk terug aan de klankhealing die ik voorafgaand aan de reis had gekregen. Het ritueel lijkt zich te herhalen, maar nu in 3D.

Na een lang proces zie ik het beeld van een godin verschijnen uit de boom: Eywa, de Grote Moeder Godin. Ze wenkt me dichterbij te komen en rechtop te gaan staan. Ze zet een kroon op mijn hoofd. ‘Vertrouw op je kracht,’ zegt ze. ‘Doe wat je moet doen. Neem je leiderschap.’

Dan verschijnt opnieuw de oude chimpansee sjamaan ten tonele. Hij pakt mijn hand en neemt me mee naar een andere plek. Hij wijst op een zwarte monoliet die in het midden van de open pkek staat, zo een als in de film 2001, A Space Oddysee. ‘Dit is de laatste poort van je reis naar de bron,’ zegt hij. ‘Het is tevens de allereerste poort, waardoor de mensheid op aarde kwam. Eerst hielden jullie nog contact met de planeet en de voorouders waar jullie vandaan kwamen, maar langzaam trad het verval in. Het was het begin van de zondeval. Jullie raakten gescheiden van jullie ‘goden’. Alleen in verhalen herinnerden jullie je oorsprong nog. Maar jullie zijn losgeraakt zowel van hen, als van ons. Wij zijn beiden jullie voorouders; de apen en de engelen. Maar onze tijd is voorbij. Hij legt zijn voorhoofd liefdevol tegen het mijne, kijkt nog eens diep in mijn ogen en sterft. Ik ben intens verdrietig. Waarom? vraag ik.
‘Ik offer me op zodat jullie kunnen leven. Ik leef voort in jou.’

Ik doe mijn ogen open en ben terug in de ‘gewone’ wereld. Ik kijk in de liefdevolle blik van Anne en Marcel, die nog steeds naast me zitten. Er is meer dan twee uur gepasseerd, terwijl ik mijn reis door de Dreamtime maakte.
‘Dit moet je niet te vaak doen,’ zeg ik lachend. ‘Wat een ellende…’ Ik voel me nog slap, maar gelouterd.

Monique gaat de volgende nacht door een soortgelijk proces. Ze doorvoelt de pijnen van Moeder Aarde en huilt en brult van de pijn en woede. Beiden maken we eenzelfde soort proces door, ieder op zijn eigen manier. Ergens diep van binnen weten we dat het ok is, ook al voelt het niet fijn.

Later schrijft Monique: ‘Ik zie lichamen van de genocide. Het is bekend dat overledenen massaal in rivieren werden gedumpt. Het water kleurt rood. Ik voel verdriet opwellen, open mijn handpalmen en vraag om heling. Wat volgt is een ‘dark night of the soul.’ Woede en verdriet wisselen zich af. Mijn darmen lopen leeg en ik ben misselijk. De diepe pijn keert zich op een gegeven moment ook tegen mijn partner. Buiten op een bankje, op de veranda, zoek ik koelte en voel dat er iets door mijn lichaam raast. Marcel zet een koptelefoon met muziek van walvissen- en dolfijnen op mijn hoofd, en een stortvloed aan tranen komt vrij. Verdriet over niet-gezien zijn, dat de aarde verkracht wordt, dat zij niet gezien wordt. Elke keer komt de volgende golf van verdriet, voelbaar tot in de diepte van mijn bekken.’

Bij het ontbijt delen we onze verhalen en ervaringen. Bij Monique komt de dag erna nog meer verdriet vrij. Anne gaat naast haar zitten en omarmt haar. Ze huilen samen. De oerpijn verlost zich langzaam uit haar lichaam.


Deel 9

We hebben als plan om als laatste naar het dorpje Kinigi te gaan, het dorp aan de rand van het oerwoud. Het dorp wordt omringd door de acht vulkanen en lijkt een laatste poort te zijn op onze reis naar de bron. Vanaf hier strekt zich een immens gebied aan bos en jungle uit. Eerst het Virungapark en daarachter het grote oerwoud van Congo. Als we in Kinigi zijn aangekomen gaan we eerst koffiedrinken in een klein Afrikaans hutje. Buiten staat een groot sjamanen masker dat de wacht houdt, versierd met vele witte kralen en een pluim op zijn hoofd. Als ik erop afstem krijg ik te horen: ‘Een van de uitdagingen in het leven is om nederig te zijn, maar er is ook een andere: Durf je ook in in je grootsheid te gaan staan?

Monique besluit in het hutje te blijven, Marcel N. gaat alleen op pad, en Anne, Marcel C. en ik lopen langs het dorp verder omhoog, tegen de flank van de vulkaan op. De weg gaat over in een zandpad, en verschillende Rwandanese kinderen begroeten ons. Koeien en geiten staan te grazen. Het wordt steeds landelijker. Eindelijk laten we de wereld van de beschaving achter ons. Als we een stukje gelopen hebben doemt een eerste stuk oerwoud op: bomen van wel 30 meter hoog. Er staat een groot hek omheen. Er staan diverse militairen op wacht. Als we verder lopen zien we dat het stuk oerwoud onderdeel is van een van de meest luxueuze hotels van Rwanda: The Gorilla’s Nest. Het wordt streng bewaakt. Een stuk of wat zwarte SUV’s staan bij de ingang, en nog meer trucks met militairen rijden af en aan. Dan blijkt de reden: Paul Kagame, de president van Rwanda, verblijft hier voor een drietal weken. Morgen gaat hij op bezoek bij de gorilla’s. Wat een wonderlijke samenloop van omstandigheden. Ik heb namelijk al sinds mijn aankomst in Rwanda een bewondering voor deze man, die met strakke hand het land uit de genocide heeft geleid. Maar ik zie ook zijn schaduwkant: de mannelijke militaire manier van leiderschap geeft geen ruimte voor een zachtere vorm van heling en verbinding. De oppositie wordt onderdrukt en er is niet veel vrijheid. Onder de schijn van democratie gaat een strenge militaire dictatuur schuil. Enigszins begrijpelijk, als je weet dat vlak over de grens in Congo hordes van milities en bendes het leven onveilig maken. Daar zijn veel van de Hutu’s naartoe gevlucht die de misdaden begingen tijdens de genocide. Het proces is nog niet ten einde.

Anne, Marcel en ik stemmen af bij drie bomen aan de rand van het hek. In gedachten maak ik contact met president Kagame. In onze plaats gaat hij naar de gorilla’s en op de een of andere manier geef het ik het stokje aan hem door. Wellicht geeft de ontmoeting met de mensapen hem een nieuw inzicht en zekere verzachting in zijn ziel.

Als we allemaal weer teruggekeerd zijn in het hutje in Kinigi delen we onze verhalen. Monique hield de wacht bij de basis, in verbinding met moeder aarde. Marcel N. kreeg vooral veel obstakels op zijn pad. Hij werd drie keer gesommeerd om terug te keren. Wij vertellen van ons bezoek aan ‘The Gorilla’s Nest’ en de ‘ontmoeting’ met de president. Er vallen verschillende puzzelstukjes op zijn plek, ook al begrijpen we nog niet alles. Wat was onze taak in dit land? Het doorvoelen van de pijn, het openen van een poort tussen mens en natuur, het verbinden met het hart van Moeder Aarde? We kunnen in dit laatste deel van de reis steeds beter zien wat het voor ons persoonlijk betekent. We delen onze eigen schaduwkanten en de lessen die we op deze reis geleerd hebben. Jaloezie, niet-gezien zijn, oude pijn, machtsstrijd in relaties, woede.. We kunnen er rustig en met compassie naar kijken. We beseffen meer dan ooit dat als we deze innerlijke conflicten niet oplossen, de strijd uiteindelijk in de wereld om ons heen tot uitbarsting komt.
Alleen door onze demonen vol en open aan te kijken kun je ze transformeren. Dan pas vindt werkelijke heling plaats. In Rwanda kunnen we zo sterk voelen wat er gebeurt als dualiteit en haat steeds grotere vormen aannemen en niet beteugeld worden. De genocide is een strenge herinnering aan ieders verantwoordelijkheid om tweestrijd en projecties in de kiem te smoren.

We krijgen een laatste channeling door.

‘You cannot imagine what you have done, so don’t try. Because it has been such a collective work to bring consciousness to the deepest place and to the darkest place of humanity, but also of the earth itself. You had to go through layer upon layer upon layer, to go down into the dungeons of humanity, where the soul was lost and there you brought love, life and connection.
In essence it was like kissing the earth awake. Because when mankind fell from consciousness and was expelled from the Garden of Eden, also Mother Earth fell asleep in a certain way. By kissing her awake, she becomes alive again, she becomes conscious, awake, because humanity and the planet Earth are interconnected. It’s one system. Many times you perceive the planet as something different from yourself, as an entity outside of you. But let me tell you she is part of you and you are part of her. It’s one organism. And while you are becoming awake, she is waking up too.
She is becoming a conscious planet, and with it all of nature, and the animals, move to a higher level of consciousness.
So the interconnectedness with all the people who have been working with nature, with Mother Earth, with the heart of the Earth, has been strengthened. You could say it has been a tipping moment, a tipping moment in which many things will start to unfold in the coming months. Because you have put the capstone in the arch. Or you could say you have opened the well, the source, so a new wave of very physical consciousness, a consciousness that is connected to physicality, a new rhythm, has been unleashed into the world, and will ripple in all the different fields and cultures and societies.
Your challenge right now is to let go, let go of your thoughts or expectations and just return back to your own self. Make it simple. Step by step. By doing less, more happens. Aho.’

Twee dagen later vangt de terugtocht weer aan, op dezelfde manier als het begin van de reis. We moeten opnieuw een Corona test doen, dit keer in het plaatselijke ziekenhuis van Musanze. Voor ieder van ons is de uitslag negatief. Nadat we hartelijk afscheid genomen hebben van Elizabeth en Patience, onze twee gastvrouwen van Isange Paradise Resort, vertrekken we in een busje terug naar Kigali. De stemming is vrolijk. Onze taak zit er bijna op. We genieten van het prachtige uitzicht. Voor het eerst zijn de vulkanen helemaal zichtbaar. Acht wachters op de grens van Congo, Oeganda en Rwanda. ‘The spirits of Virunga.’ Ze groeten ons als afscheid aan een intens bezoek aan het hart van Afrika.


Onze reis langs de Nijl van Egypte via Soedan, Ethiopië naar Rwanda eindigde bij deze acht wachters. We waren op zoek naar de bron, maar vonden een heel land. Als we namelijk op de kaart kijken zien we dat Rwanda duizenden bronnen bevat die allemaal uitkomen in de Nijl. Rwanda zelf is de bron.

Vlak voor ik op het vliegtuig stap krijg ik een laatste telepathische boodschap door… Dit keer niet van mijn gidsen maar van president Paul Kagame. ‘Message received,’ zegt hij. Ik voel dankbaarheid en vervulling. Missie voltooid.

EINDE

NB. We willen de mensen die gedoneerd hebben en de mensen die mee afgestemd hebben bijzonder bedanken voor hun steun! Heel erg fijn dat je ons werk waardeert en het daardoor mede mogelijk maakt.

Wil je ook doneren, kijk dan op: https://tonvanderkroon.com/donaties

Wil je meer reisverslagen lezen – van Zuid Korea, Bali, Istanbul, China, India, Spanje, Ethiopië of Egypte – kijk dan even verder op mijn site.
Je vind onder doorgaves alle channelingen die ik op mijn reizen doorkreeg. Dat zijn er zo’n 650 in totaal. We zijn ze land voor land aan het invoeren. Je kunt via deze site ook alle boeken kopen, zowel als ebook als paperback.
Je kunt ook een doorgave kiezen speciaal voor jou op dit moment, als persoonlijke feedback. Klik dan op de ‘Orakel knop.’

ORAKEL: https://tonvanderkroon.com
BLOG: https://tonvanderkroon.com/blog
DOORGAVES: https://tonvanderkroon.com/channelings
BOEKEN: https://tonvanderkroon.com/boeken-2

KAART OP DE MUUR VAN HET AFRIKA MUSEUM